تاریخ انتشار
سه شنبه ۱۰ تير ۱۴۰۴ ساعت ۱۷:۱۷
کد مطلب : ۵۰۱۳۸۶
کبنا بررسی کرد؛
آسیب‌شناسی هیأت‌های مذهبی در کهگیلویه و بویراحمد / از شور محرم تا شعور عاشورا با افزدون جنبه محتوایی و معرفت‌شناختی به هیأت‌ها
۰
کبنا ؛با وجود اینکه این شب‌ها شاهد تعدد هیأت‌های عزاداری در سطح استان هستیم، اما از برخی جهات خلأهایی دیده می‌شود که نیاز به آسیب‌شناسی دارند.
به گزارش کبنا، محرم در کهگیلویه و بویراحمد همیشه حال و هوای خاص دارد. خیابان‌ها پر می‌شود از علم و پرچم، صدای نوحه از کوچه‌ها بلند است و جوان‌ها با دل و جان پای کار هستند. اما در کنار این شورِ ستودنی، وقت آن رسیده که به شعورِ نهضت هم بیشتر فکر کنیم و اینکه آیا محتوای هیأت‌ها با آنچه از عاشورا آموخته‌ایم تناسب دارد یا خیر.
هر ساله با فرارسیدن ماه محرم، استان کهگیلویه و بویراحمد رنگ و بوی دیگری به خود می‌گیرد. محرم در این استان صرفاً یک مراسم آیینی نیست، بلکه نوعی هویت فرهنگیِ مشترک است. از دهدشت و یاسوج تا چرام و باشت، از لنده تا سی‌سخت و مارگون، همه‌جا پر از نشانه‌های محرم است. پرچم‌ها، علم‌ها، خیمه‌ها و صدای نوحه‌ها در فضای عمومی جاری می‌شود و احساس تعلق مذهبی و اجتماعی مردم را تقویت می‌کند.
امسال نیز مانند سال‌های گذشته، شاهد رشد چشم‌گیر هیأت‌های مذهبی در سطح محلات و خیابان‌ها هستیم. این تعدد هیأت‌ها نشانه‌ای از زنده‌بودن ایمان مذهبی مردم است. مردم خودشان، بی‌نیاز از نهادهای رسمی و اداری، هیأت می‌زنند، نذری می‌دهند، و با زبان خودشان عزاداری می‌کنند. این خودجوشی و مردمی‌بودن، بزرگ‌ترین سرمایه اجتماعی هیأت‌هاست.
هیأت‌ها به‌عنوان فضاهای مشارکت فرهنگی و هویت‌ساز، نقش مهمی ایفا می‌کنند. جوانان، نوجوانان، سالمندان و کودکان، همگی در شکل‌دادن به این فضا سهیم‌اند. در این هیأت‌هاست که نوجوان ۱۳ ساله با شور و اشتیاق، شربت پخش می‌کند و پیرمرد ۷۰ ساله با چشم‌های اشک‌بار، زیر علم می‌ایستد.
هیأت‌ها همچنین فرصت‌هایی برای آموزش غیررسمی اخلاق، وفاداری، مسئولیت‌پذیری، ایثار و کار جمعی هستند. در دورانی که روابط اجتماعی دچار فرسایش شده، هیأت‌ها می‌توانند فضاهایی برای احیای اعتماد اجتماعی باشند.
با همه این‌ها، باید گفت رسالت هیأت‌ها تنها محدود برپایی چادر، پخش شربت و شیرینی، نیست. روشن است که نباید تمرکز هیأت‌ها تنها بر ظاهر مراسم باشد. پخش شربت و شیرینی بسیار خوب است و نوعی نمادِ محبت و نذر است؛ اما هیأت‌ها باید فضایی برای فهمِ پیام عاشورا هم باشند.
چرا که عاشورا فقط یک مناسک نیست، یک پیام سیاسی و اجتماعی نیز دارد. کربلا محل تقابل حقیقت و قدرت و میدان ایستادگی اقلیت بر حق در برابر اکثریت باطل است.
یکی از خلأهای برخی هیأت‌ها، فقدان سخنرانان و مرتبط با نسل جدید است. مشاهدات خبرنگار کبنا نیوز مؤید آن است که در این شب‌ها در یاسوج کمتر شاهد چنین سخنرانی‌هایی هستیم. این در حالی است که محرم فرصتی برای آموزش عمومی در مقیاس گسترده است. لازم است شبی حداقل ۱۰ دقیقه برای یک سخنرانی معنادار درباره نسبت کربلا با وضعیت امروز وقت گذاشت.
برای مثال، همین حمله اخیر اسرائیل به ایران را می‌توان با روایت عاشورا پیوند زد و نشان داد که چگونه یک بار دیگر شاهد تقابل حق و باطل و ایستادگی در برابر استکبار هستیم. این، همان چیزی است که می‌تواند نسل جدید را جذب کند.
هیأت‌های امروزی باید از ابزارهای جدید نیز بهره ببرند. نصب عکس‌نوشت‌ها، پوسترهای مفهومی، نقل‌قول‌هایی از امام حسین (ع) و یارانش، روایت‌های داستانی از شب عاشورا، بازنمایی کودکان در کربلا، همه می‌تواند مخاطب را درگیر کند.
درست است که هیأت‌ها مردمی شده‌اند و این خود یک مزیت بزرگ است، اما باید مراقب بود که همین مردمی بودن، موجب نوعی سطحی‌گرایی و واگذاری همه‌چیز به ذوق افراد نشود. اینجاست که نقش روحانیت آگاه و فعالان فرهنگی متعهد پررنگ می‌شود. هیأت‌ها باید ضمن حفظ مردمی بودن، با هدایت فکری و محتوایی افراد متخصص، به عمق بیشتری دست پیدا کنند. نباید از این بترسیم که هیأت‌ها به جایگاه گفت‌وگو درباره جامعه و سیاست نیز بدل شوند. زیرا عاشورا درباره همین مسائل است.
روشن است که ما باید از شور محرم، به شعور عاشورا برسیم. این کار با افزودن جنبه معرفتی و معنا و محتوا به همان ساختار هیأت‌ها محقق خواهد شد.
به گزارش کبنا، محرم در کهگیلویه و بویراحمد همیشه حال و هوای خاص دارد. خیابان‌ها پر می‌شود از علم و پرچم، صدای نوحه از کوچه‌ها بلند است و جوان‌ها با دل و جان پای کار هستند. اما در کنار این شورِ ستودنی، وقت آن رسیده که به شعورِ نهضت هم بیشتر فکر کنیم و اینکه آیا محتوای هیأت‌ها با آنچه از عاشورا آموخته‌ایم تناسب دارد یا خیر.
هر ساله با فرارسیدن ماه محرم، استان کهگیلویه و بویراحمد رنگ و بوی دیگری به خود می‌گیرد. محرم در این استان صرفاً یک مراسم آیینی نیست، بلکه نوعی هویت فرهنگیِ مشترک است. از دهدشت و یاسوج تا چرام و باشت، از لنده تا سی‌سخت و مارگون، همه‌جا پر از نشانه‌های محرم است. پرچم‌ها، علم‌ها، خیمه‌ها و صدای نوحه‌ها در فضای عمومی جاری می‌شود و احساس تعلق مذهبی و اجتماعی مردم را تقویت می‌کند.
امسال نیز مانند سال‌های گذشته، شاهد رشد چشم‌گیر هیأت‌های مذهبی در سطح محلات و خیابان‌ها هستیم. این تعدد هیأت‌ها نشانه‌ای از زنده‌بودن ایمان مذهبی مردم است. مردم خودشان، بی‌نیاز از نهادهای رسمی و اداری، هیأت می‌زنند، نذری می‌دهند، و با زبان خودشان عزاداری می‌کنند. این خودجوشی و مردمی‌بودن، بزرگ‌ترین سرمایه اجتماعی هیأت‌هاست.
هیأت‌ها به‌عنوان فضاهای مشارکت فرهنگی و هویت‌ساز، نقش مهمی ایفا می‌کنند. جوانان، نوجوانان، سالمندان و کودکان، همگی در شکل‌دادن به این فضا سهیم‌اند. در این هیأت‌هاست که نوجوان ۱۳ ساله با شور و اشتیاق، شربت پخش می‌کند و پیرمرد ۷۰ ساله با چشم‌های اشک‌بار، زیر علم می‌ایستد.
هیأت‌ها همچنین فرصت‌هایی برای آموزش غیررسمی اخلاق، وفاداری، مسئولیت‌پذیری، ایثار و کار جمعی هستند. در دورانی که روابط اجتماعی دچار فرسایش شده، هیأت‌ها می‌توانند فضاهایی برای احیای اعتماد اجتماعی باشند.
با همه این‌ها، باید گفت رسالت هیأت‌ها تنها محدود برپایی چادر، پخش شربت و شیرینی، نیست. روشن است که نباید تمرکز هیأت‌ها تنها بر ظاهر مراسم باشد. پخش شربت و شیرینی بسیار خوب است و نوعی نمادِ محبت و نذر است؛ اما هیأت‌ها باید فضایی برای فهمِ پیام عاشورا هم باشند.
چرا که عاشورا فقط یک مناسک نیست، یک پیام سیاسی و اجتماعی نیز دارد. کربلا محل تقابل حقیقت و قدرت و میدان ایستادگی اقلیت بر حق در برابر اکثریت باطل است.
یکی از خلأهای برخی هیأت‌ها، فقدان سخنرانان و مرتبط با نسل جدید است. مشاهدات خبرنگار کبنا نیوز مؤید آن است که در این شب‌ها در یاسوج کمتر شاهد چنین سخنرانی‌هایی هستیم. این در حالی است که محرم فرصتی برای آموزش عمومی در مقیاس گسترده است. لازم است شبی حداقل ۱۰ دقیقه برای یک سخنرانی معنادار درباره نسبت کربلا با وضعیت امروز وقت گذاشت.
برای مثال، همین حمله اخیر اسرائیل به ایران را می‌توان با روایت عاشورا پیوند زد و نشان داد که چگونه یک بار دیگر شاهد تقابل حق و باطل و ایستادگی در برابر استکبار هستیم. این، همان چیزی است که می‌تواند نسل جدید را جذب کند.
هیأت‌های امروزی باید از ابزارهای جدید نیز بهره ببرند. نصب عکس‌نوشت‌ها، پوسترهای مفهومی، نقل‌قول‌هایی از امام حسین (ع) و یارانش، روایت‌های داستانی از شب عاشورا، بازنمایی کودکان در کربلا، همه می‌تواند مخاطب را درگیر کند.
درست است که هیأت‌ها مردمی شده‌اند و این خود یک مزیت بزرگ است، اما باید مراقب بود که همین مردمی بودن، موجب نوعی سطحی‌گرایی و واگذاری همه‌چیز به ذوق افراد نشود. اینجاست که نقش روحانیت آگاه و فعالان فرهنگی متعهد پررنگ می‌شود. هیأت‌ها باید ضمن حفظ مردمی بودن، با هدایت فکری و محتوایی افراد متخصص، به عمق بیشتری دست پیدا کنند. نباید از این بترسیم که هیأت‌ها به جایگاه گفت‌وگو درباره جامعه و سیاست نیز بدل شوند. زیرا عاشورا درباره همین مسائل است.
روشن است که ما باید از شور محرم، به شعور عاشورا برسیم. این کار با افزودن جنبه معرفتی و معنا و محتوا به همان ساختار هیأت‌ها محقق خواهد شد.
