تاریخ انتشار
شنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۴ ساعت ۱۵:۳۶
کد مطلب : ۵۰۳۰۰۷
کبنا بررسی کرد؛
دوئل سیاسی در کهگیلویه و بویراحمد؛ محمدرحیم دهرابپور و مهدی روشنفکر / تقابل این دو از کجا شروع شد؟ / نگاهی به رفتارشناسی سیاسی آنها؛ از چرخش‌های سیاسی تا استعفا و قهر سیاسی!
۱
کبنا ؛روز گذشته سخنان محمدرحیم دهرابپور در در نشست فعالان سیاسی و اجتماعی استان کهگیلویه و بویراحمد، موجب واکنش مهدی روشنفکر نماینده پیشین بویراحمد، دنا و مارگون شد. هر چند نمودی از این تقابل سیاسی را می‌توان در همان واکنش‌های دیروز دید، اما باید پرسید این دوئل سیاسی از کی و چگونه شروع شد؟
به گزارش کبنا، محمد رحیم دهرابپور در نشست فعالان سیاسی و اجتماعی استان کهگیلویه و بویراحمد با انتقاد شدید از عملکرد مدیریت و نمایندگان سابق استان گفت: «دوره گذشته، سیاه‌ترین دوره نمایندگی و نکبت‌ترین دوره مدیریت بود که بارها به مسئولان گوشزد کردم و حتی مستنداتی نیز در این زمینه موجود است. هرچند اکنون وضعیت کمی بهتر شده، اما همچنان مشکلاتی وجود دارد.»
وی با تأکید بر لزوم اصلاحات اساسی ادامه داد: «چینش مدیران بدون تعارف یک چینش انقلابی و مردمی نیست و این مسئله به یکی از چالش‌های اساسی استان تبدیل شده است. مردم باید در اداره امور نقش داشته باشند و اهل فن و افراد بافهم باید در مدیریت استان مشارکت داده شوند.»
دهرابپور همچنین به تبعیض در واگذاری مسئولیت‌ها اشاره کرد و گفت: «تبعیض در واگذاری مسئولیت‌ها و فرصت‌های شغلی برای عموم مردم وجود ندارد و فرزندان و اقوام یک گروه خاص از این فرصت‌ها برخوردارند، در حالی که بسیاری از جوانان استان از حق خود محروم می‌شوند. اگر انصاف داشته باشیم، همان‌طور که فرزندان ما باید شغل داشته باشند، باید برای سایر جوانان نیز فکری کنیم.»
وی در پایان بر اهمیت تقویت ارتباط با تشکل‌های مردمی تأکید کرد و گفت: «تشکلات مردمی را باید بها دهید و با آنها کنار بیایید. این تشکلات می‌توانند رابط بین مسئولان و مردم باشند و ضریب اعتماد عمومی را بالا ببرند.»
پس از این اظهارات، مهدی روشنفکر نماینده پیشین بویراحمد، دنا و مارگون در واکنش به صحبت‌های دهرابپور اظهار داشت: «نگران نباشید، حاجی (دهرابپور) انسان شریف و هواشناس خوبی است و بدون شک در بهار ۱۴۰۷ در حمایت از جریان مردمی پیروز در انتخابات اسفندماه سال ۱۴۰۶، صحبت خواهد کرد و مسئولین فعلی را نیز مورد انتقاد قرار خواهد داد.»
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر منظور از این سخنان به ظاهر کنایه‌آمیز افزود: «هم ایشان (دهرابپور) می‌داند و هم مردم آگاهند که منظورم چه بود. البته شما هم حاجی و حرف‌هایش را زیاد جدی نگیرید اما اگر ایشان را ملاقات کردید، سلام بنده را به وی ابلاغ کنید.»
در خصوص این دوئل سیاسی نکاتی می‌توان طرح کرد؛ محمد رحیم دهرابپور در زمانی که محمود احمدی‌نژاد شانس چندانی برای پیروزی در رقابت‌های ریاست‌جمهوری نداشت، مسئول ستاد وی در کهگیلویه و بویراحمد بود و با وجود فعالیت‌های گسترده و سپس پیروزی احمدی‌نژاد، منافع چندانی عایدش نشد و از طرف دیگر، بخشی از اصولگرایان استان از این پیروزی منفعت بردند. همین مسئله باعث ایجاد فاصله دهرابپور با برخی از اعضای جریان اصولگرا در استان شد.
ورود مهدی روشنفکر به عرصه انتخابات در سال 1398 در ظاهر با مخالفت با ستار هدایتخواه همراه بود و به نظر می‌رسید دهرابپور تصور کرد که روشنفکر همسو با او در مخالفت با جریان هدایتخواه است، بنابراین می‌تواند مورد اعتماد او باشد. دهرابپور انتظار داشت که روشنفکر پس از انتخاب به نمایندگی مجلس، احترام متقابل به او بگذارد و از او مشورت بگیرد. برخی می‌گویند اما روشنفکر از او مشورت نگرفت و دهرابپور احساس کرد که دور زده شده است. همزمان، او از برخی اشتباهات رخ‌داده در اداراتی مانند آموزش و پرورش مطلع بود.
چهار سال نمایندگی روشنفکر (۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲) سپری شد و در انتخابات مجلس دوازدهم، دهرابپور دیگر از روشنفکر حمایت نکرد و به محمد بهرامی گرایش پیدا کرد. در جلسه پیروزی بهرامی، دهرابپور با صراحت اعلام کرد که مدیریت استان کهگیلویه و بویراحمد در دوره گذشته طایفه‌گرا بوده و طایفه‌گرایی در آن دوره افزایش یافته است. در آن زمان نه استاندار وقت و نه نمایندگان دیگر واکنشی مستقیم نشان دادند، اما نزدیکان روشنفکر به دهرابپور حمله کردند. از آن زمان بود که تقابل این دو تشدید شد.
در جلسه اخیر، دهرابپور بدون اشاره مستقیم به روشنفکر، نقد خود را به مدیریت استان، نمایندگان و استاندار فعلی درباره چینش نیروها مطرح کرد. روشنفکر هم بدون در نظر گرفتن ماهیت کلی نقد، به دهرابپور انتقاد کرد و از سخنان او می‌توان این‌طور برداشت کرد که دهرابپور از نظر سیاسی به دنبال منفعت‌طلبی است. این در حالی است که نقد دهرابپور به کل استان و نمایندگان گذشته اختصاص داشت و هدف شخصی نداشت.
دهرابپور سابقه سیاسی متنوعی دارد. حمایت از احمدی‌نژاد در انتخابات ریاست‌جمهوری، سپس حمایت از محسن رضایی در ۱۴۰۰ با علم به عدم پیروزی او نشان می‌دهد، او در انتخابات‌ها جانب پیروز قطعی را نگرفته و بنابراین شاید نتوان انگ منفعت‌طلبی به او زد. او نقدهایش به مدیریت استان و طایفه‌گرایی را فارغ از سود شخصی مطرح می‌کند و همواره سعی داشته روابط ایلی و عشایری را حفظ کند و از برچسب‌زنی و پرونده‌سازی علیه افراد پرهیز کند. با این حال، نقدهای او اغلب با لحن تند و بی‌واسطه بوده و خطاب به کل استان و نمایندگان گذشته است. برخی، دلیل شدت ناراحتی دهرابپور، را به مسأله وفای عهد روشنفکر در رفتارهای سیاسی نسبت می‌دهند و می‌گویند این مسئله ناراحتی او را تشدید کرده است.
دهرابپور، برخلاف روشنفکر، نقد خود را محدود به منافع شخصی نکرده و هدفش ارائه تصویر واقعی از ناکارآمدی مدیریت و طایفه‌گرایی در استان بوده است. اما ضعف اصلی او نداشتن پایبندی به گفتمان سیاسی مشخص و چرخش‌های متعدد بوده است، اما این تغییر جهت‌ها بیشتر در حوزه روانشناختی و سیاسی قابل تحلیل است تا منفعت‌طلبانه.
اما در مقابل، روشنفکر سابقه سیاسی متفاوتی دارد؛ حمایت از بهرام تاجگردون، سید محمد موحد، ستار هدایتخواه و غلام محمد زارعی بسته به شانس پیروزی آنها، سه استفعای مهم از جایگاه‌های مدیریتی، و سابقه قهر سیاسی با دلایل مبهم. او نماینده‌ای است که با وجود سابقه تدریس و حضور در کمیسیون آموزش، استان را در حوزه‌های آموزش و پرورش، نخبگان، ورزش، گردشگری، صنعت و معدن با عملکرد ضعیف مواجه کرده است. گفته می‌شود برخی از افرادی که خود را ز نزدیکان و حلقه نزدیک روشنفکر معرفی می‌کنند، دست به برچسب‌زنی علیه منتقدان می‌زنند.
روشنفکر، در نامه‌نگاری به یدالله رحمانی، استاندار، تلاش کرده بود مسائل طایفه‌ای و منطقه‌ای را پررنگ کند و با لحن شدید و احساسی، مخاطبان را از تصمیم‌گیری عقلانی و مستقل دور نگه دارد. او همچنین با برجسته کردن وابستگی‌های طایفه‌ای، موجی از تعصبات را تقویت کرده و نقدهای دهرابپور را شخصی و منفعت‌طلبانه جلوه داده است.
به طور کلی رفتارشناسی سیاسی دهرابپور نشان می‌دهد وی علیرغم برخورداری از تخصص جدی، به دلیل احترامی که در بین مردم داشته، به جایگاه‌هایی در استان رسیده است. وی هر چند چرخش‌های سیاسی داشته است، اما این چرخش‌ها نه منفعت‌طلبانه، بلکه بیشتر از نظر سیاسی و روانشناختی قابل تحلیل هستند. از سوی دیگر، چرخش‌های سیاسی روشنفکر چیز دیگری را نشان می‌دهد. اما رفتارشناسی سیاسی روشنفکر فقط محدود به چرخس‌های سیاسی نیست، در سال‌های گذشته می‌توان مواردی از استعفا در شورا، فرمانداری و معاونت آموزش و پرورش را در کارنامه او دید. البته نباید از قهرهای سیاسی که دلایل آن مشخص نیست هم به راحتی عبور کرد.
با اینکه دهرابپور نقدهایی به مدیریت استان دارد، اما لحن او و نوع استفاده از واژگانش ممکن است مناسب نباشد، به همین خاطر ممکن است موجب برخی بدفهمی‌ها شود.
به گزارش کبنا، محمد رحیم دهرابپور در نشست فعالان سیاسی و اجتماعی استان کهگیلویه و بویراحمد با انتقاد شدید از عملکرد مدیریت و نمایندگان سابق استان گفت: «دوره گذشته، سیاه‌ترین دوره نمایندگی و نکبت‌ترین دوره مدیریت بود که بارها به مسئولان گوشزد کردم و حتی مستنداتی نیز در این زمینه موجود است. هرچند اکنون وضعیت کمی بهتر شده، اما همچنان مشکلاتی وجود دارد.»
وی با تأکید بر لزوم اصلاحات اساسی ادامه داد: «چینش مدیران بدون تعارف یک چینش انقلابی و مردمی نیست و این مسئله به یکی از چالش‌های اساسی استان تبدیل شده است. مردم باید در اداره امور نقش داشته باشند و اهل فن و افراد بافهم باید در مدیریت استان مشارکت داده شوند.»
دهرابپور همچنین به تبعیض در واگذاری مسئولیت‌ها اشاره کرد و گفت: «تبعیض در واگذاری مسئولیت‌ها و فرصت‌های شغلی برای عموم مردم وجود ندارد و فرزندان و اقوام یک گروه خاص از این فرصت‌ها برخوردارند، در حالی که بسیاری از جوانان استان از حق خود محروم می‌شوند. اگر انصاف داشته باشیم، همان‌طور که فرزندان ما باید شغل داشته باشند، باید برای سایر جوانان نیز فکری کنیم.»
وی در پایان بر اهمیت تقویت ارتباط با تشکل‌های مردمی تأکید کرد و گفت: «تشکلات مردمی را باید بها دهید و با آنها کنار بیایید. این تشکلات می‌توانند رابط بین مسئولان و مردم باشند و ضریب اعتماد عمومی را بالا ببرند.»
پس از این اظهارات، مهدی روشنفکر نماینده پیشین بویراحمد، دنا و مارگون در واکنش به صحبت‌های دهرابپور اظهار داشت: «نگران نباشید، حاجی (دهرابپور) انسان شریف و هواشناس خوبی است و بدون شک در بهار ۱۴۰۷ در حمایت از جریان مردمی پیروز در انتخابات اسفندماه سال ۱۴۰۶، صحبت خواهد کرد و مسئولین فعلی را نیز مورد انتقاد قرار خواهد داد.»
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر منظور از این سخنان به ظاهر کنایه‌آمیز افزود: «هم ایشان (دهرابپور) می‌داند و هم مردم آگاهند که منظورم چه بود. البته شما هم حاجی و حرف‌هایش را زیاد جدی نگیرید اما اگر ایشان را ملاقات کردید، سلام بنده را به وی ابلاغ کنید.»
در خصوص این دوئل سیاسی نکاتی می‌توان طرح کرد؛ محمد رحیم دهرابپور در زمانی که محمود احمدی‌نژاد شانس چندانی برای پیروزی در رقابت‌های ریاست‌جمهوری نداشت، مسئول ستاد وی در کهگیلویه و بویراحمد بود و با وجود فعالیت‌های گسترده و سپس پیروزی احمدی‌نژاد، منافع چندانی عایدش نشد و از طرف دیگر، بخشی از اصولگرایان استان از این پیروزی منفعت بردند. همین مسئله باعث ایجاد فاصله دهرابپور با برخی از اعضای جریان اصولگرا در استان شد.
ورود مهدی روشنفکر به عرصه انتخابات در سال 1398 در ظاهر با مخالفت با ستار هدایتخواه همراه بود و به نظر می‌رسید دهرابپور تصور کرد که روشنفکر همسو با او در مخالفت با جریان هدایتخواه است، بنابراین می‌تواند مورد اعتماد او باشد. دهرابپور انتظار داشت که روشنفکر پس از انتخاب به نمایندگی مجلس، احترام متقابل به او بگذارد و از او مشورت بگیرد. برخی می‌گویند اما روشنفکر از او مشورت نگرفت و دهرابپور احساس کرد که دور زده شده است. همزمان، او از برخی اشتباهات رخ‌داده در اداراتی مانند آموزش و پرورش مطلع بود.
چهار سال نمایندگی روشنفکر (۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲) سپری شد و در انتخابات مجلس دوازدهم، دهرابپور دیگر از روشنفکر حمایت نکرد و به محمد بهرامی گرایش پیدا کرد. در جلسه پیروزی بهرامی، دهرابپور با صراحت اعلام کرد که مدیریت استان کهگیلویه و بویراحمد در دوره گذشته طایفه‌گرا بوده و طایفه‌گرایی در آن دوره افزایش یافته است. در آن زمان نه استاندار وقت و نه نمایندگان دیگر واکنشی مستقیم نشان دادند، اما نزدیکان روشنفکر به دهرابپور حمله کردند. از آن زمان بود که تقابل این دو تشدید شد.
در جلسه اخیر، دهرابپور بدون اشاره مستقیم به روشنفکر، نقد خود را به مدیریت استان، نمایندگان و استاندار فعلی درباره چینش نیروها مطرح کرد. روشنفکر هم بدون در نظر گرفتن ماهیت کلی نقد، به دهرابپور انتقاد کرد و از سخنان او می‌توان این‌طور برداشت کرد که دهرابپور از نظر سیاسی به دنبال منفعت‌طلبی است. این در حالی است که نقد دهرابپور به کل استان و نمایندگان گذشته اختصاص داشت و هدف شخصی نداشت.
دهرابپور سابقه سیاسی متنوعی دارد. حمایت از احمدی‌نژاد در انتخابات ریاست‌جمهوری، سپس حمایت از محسن رضایی در ۱۴۰۰ با علم به عدم پیروزی او نشان می‌دهد، او در انتخابات‌ها جانب پیروز قطعی را نگرفته و بنابراین شاید نتوان انگ منفعت‌طلبی به او زد. او نقدهایش به مدیریت استان و طایفه‌گرایی را فارغ از سود شخصی مطرح می‌کند و همواره سعی داشته روابط ایلی و عشایری را حفظ کند و از برچسب‌زنی و پرونده‌سازی علیه افراد پرهیز کند. با این حال، نقدهای او اغلب با لحن تند و بی‌واسطه بوده و خطاب به کل استان و نمایندگان گذشته است. برخی، دلیل شدت ناراحتی دهرابپور، را به مسأله وفای عهد روشنفکر در رفتارهای سیاسی نسبت می‌دهند و می‌گویند این مسئله ناراحتی او را تشدید کرده است.
دهرابپور، برخلاف روشنفکر، نقد خود را محدود به منافع شخصی نکرده و هدفش ارائه تصویر واقعی از ناکارآمدی مدیریت و طایفه‌گرایی در استان بوده است. اما ضعف اصلی او نداشتن پایبندی به گفتمان سیاسی مشخص و چرخش‌های متعدد بوده است، اما این تغییر جهت‌ها بیشتر در حوزه روانشناختی و سیاسی قابل تحلیل است تا منفعت‌طلبانه.
اما در مقابل، روشنفکر سابقه سیاسی متفاوتی دارد؛ حمایت از بهرام تاجگردون، سید محمد موحد، ستار هدایتخواه و غلام محمد زارعی بسته به شانس پیروزی آنها، سه استفعای مهم از جایگاه‌های مدیریتی، و سابقه قهر سیاسی با دلایل مبهم. او نماینده‌ای است که با وجود سابقه تدریس و حضور در کمیسیون آموزش، استان را در حوزه‌های آموزش و پرورش، نخبگان، ورزش، گردشگری، صنعت و معدن با عملکرد ضعیف مواجه کرده است. گفته می‌شود برخی از افرادی که خود را ز نزدیکان و حلقه نزدیک روشنفکر معرفی می‌کنند، دست به برچسب‌زنی علیه منتقدان می‌زنند.
روشنفکر، در نامه‌نگاری به یدالله رحمانی، استاندار، تلاش کرده بود مسائل طایفه‌ای و منطقه‌ای را پررنگ کند و با لحن شدید و احساسی، مخاطبان را از تصمیم‌گیری عقلانی و مستقل دور نگه دارد. او همچنین با برجسته کردن وابستگی‌های طایفه‌ای، موجی از تعصبات را تقویت کرده و نقدهای دهرابپور را شخصی و منفعت‌طلبانه جلوه داده است.
به طور کلی رفتارشناسی سیاسی دهرابپور نشان می‌دهد وی علیرغم برخورداری از تخصص جدی، به دلیل احترامی که در بین مردم داشته، به جایگاه‌هایی در استان رسیده است. وی هر چند چرخش‌های سیاسی داشته است، اما این چرخش‌ها نه منفعت‌طلبانه، بلکه بیشتر از نظر سیاسی و روانشناختی قابل تحلیل هستند. از سوی دیگر، چرخش‌های سیاسی روشنفکر چیز دیگری را نشان می‌دهد. اما رفتارشناسی سیاسی روشنفکر فقط محدود به چرخس‌های سیاسی نیست، در سال‌های گذشته می‌توان مواردی از استعفا در شورا، فرمانداری و معاونت آموزش و پرورش را در کارنامه او دید. البته نباید از قهرهای سیاسی که دلایل آن مشخص نیست هم به راحتی عبور کرد.
با اینکه دهرابپور نقدهایی به مدیریت استان دارد، اما لحن او و نوع استفاده از واژگانش ممکن است مناسب نباشد، به همین خاطر ممکن است موجب برخی بدفهمی‌ها شود.
