تاریخ انتشار
يکشنبه ۸ تير ۱۴۰۴ ساعت ۱۸:۵۰
کد مطلب : ۵۰۱۳۳۳
بازدید میدانی خبرنگار کبنانیوز از کارخانه قند یاسوج؛
تولید باکیفیت‌ترین شکر در یاسوج / عیارسنجی کارخانه قند زیر ذره‌بین سه مرجع نظارتی قوی / تمام فرایند عیارسنجی و قیمت‌گذاری به صورت سیستمی و با کمترین خطا انجام می‌شود / کارخانهای که مورد اعتماد کشاورزان؛ از خوزستان تا رستم
۰
کبنا ؛در حالی که برخی ادعا می‌کنند برخی خطاها در سنجش عیار چغندر وارد شده به کارخانه قند یاسوج وجود دارد، مشاهدات میدانی خبرنگار کبنا نیوز نشان می‌دهد تمام مراحل عیارسنجی و قیمت‌گذاری به صورت سیستمی صورت می‌گیرد و این فرایند در سه مرحله نظارت می‌شود. بنابراین جای کمترین خطا در آن وجود ندارد.
به گزارش کبنا، کارخانه قند یاسوج یکی از باسابقه‌ترین واحدهای صنعتی استان کهگیلویه و بویراحمد و از جمله نمادهای تولیدی جنوب کشور است که سال‌هاست در عرصه فرآوری چغندر قند و تولید شکر فعالیت می‌کند. این کارخانه که در دهه ۱۳۵۰ پایه‌گذاری شد، نقش مهمی در رونق اقتصادی منطقه، اشتغال‌زایی برای شهروندان و ایجاد پیوند میان کشاورزی و صنعت ایفا کرده است.
با وجود ظرفیت‌های فنی و منابع انسانی کارآزموده، کارخانه قند یاسوج در سال‌های دهه 1390 با چالش‌هایی
مواجه شد که در نهایت به تعطیلی آن انجامید. اما بالاخره با همت ستاد اجرایی فرمان امام کهگیلویه و بویراحمد دوباره به مدار تولید بازگشت. متأسفانه با وجود اهمیتی که این کارخانه می‌تواند در توسعه استان داشته باشد، گاهی شاهد برخی اخبار نادرست در خصوص آن هستیم. در یک سال گذشته که این کارخانه فعالیت خود را از سر گرفته، به صورت مستقیم و غیرمستقیم برای افراد زیادی ایجاد اشتغال کرده است. اما باز هم شاهد آن هستیم که برخی سنگ‌اندازی‌هایی در مسیر این کارخانه انجام می‌دهند. گفته می‌شود برخی از افرادی که در گذشته در توقف چرخ کارخانه قند یاسوج فعالیت داشته و امروز در کارخانه‌های قند دیگری حضور دارند، نقش زیادی در این سنگ‌اندازی‌ها دارند. جالب این‌جاست که یکی از همین افراد، الأن در کارخانه قند یکی از استان‌های همجوار حضور دارد که حالا آن کارخانه نیز روزهای ناخوشی را سپری می‌کند.
از این که بگذریم باید گفت فرایند تولید شکر از چغندر قند، در کارخانه قند، بسیار پیچیده و چندمرحله‌ای است. اما یکی از حساس‌ترین و بحث‌برانگیزترین مراحل، فرایند عیارسنجی است که نه‌تنها بر پرداخت به کشاورزان تأثیر مستقیم دارد، بلکه در اعتمادسازی بین زارع و کارخانه نیز نقش اساسی ایفا می‌کند. تعیین درصد قند موجود در چغندر، معیار اصلی سنجش کیفیت محصول و میزان دریافتی کشاورز است؛ از همین رو، کوچک‌ترین شبهه یا خطا در این فرآیند می‌تواند به بی‌اعتمادی و حتی نارضایتی گسترده در میان کشاورزان منجر شود. خوشبختانه امروزه تمام این مراحل توسط دستگاه و به صورت سیستمی صورت می‌پذیرد و امکان کمترین خطا دیگر در آن وجود ندارد.
به‌طور کلی، عیار چغندر قند، معیاری برای سنجش درصد قند موجود در چغندر است. این شاخص تعیین‌کننده میزان ارزش اقتصادی چغندر برای کارخانه قند و برای کشاورز است. هرچه عیار بالاتر باشد، چغندر شیرین‌تر و برای تولید شکر مناسب‌تر است، و در نتیجه، پول بیشتری به کشاورز پرداخت می‌شود.
آن‌طور که خبرنگار کبنا از فرایند عیارسنجی چغندر قند در کارخانه یاسوج بازدید کرده، مراحل عیارسنجی شامل چند مرحله است. مرحله نخست، نمونه‌برداری است؛ به این صورت که پس از ورود کامیون حامل چغندر به کارخانه، از بار آن نمونه‌گیری تصادفی صورت می‌گیرد. معمولاً از هر تریلی، 50 کیلوگیرم از چغندرهای بار برای آزمایش انتخاب می‌شوند. پس ناخالصی‌ها آزمایش می‌شوند؛ قبل از عیارسنجی، خاک، سنگ‌ریزه، برگ، دم و سایر ناخالصی‌ها جدا می‌شوند. ما در این فرایند دیدیم که برخی از کامیون‌های باری، همراه با مقدار زیادی سنگ‌های بزرگ و سنگ‌ریزه هستند.
مرحله بعدی، خرد کردن و عصاره‌گیری است که طی آن، چغندرها در دستگاهی خرد می‌شوند. سپس عصاره قندی از بافت چغندر استخراج می‌شود. در نهایت پس از مراحل متفاوتی، چغندر قند عیارسنجی می‌شود. کارخانه‌های قند، معمولاً بر اساس فرمولی ترکیبی از وزن خالص و عیار قند، مبلغ پرداختی به کشاورزان را تعیین می‌کنند.
در پی این‌که برخی در فضای مجازی ادعا کرده بودند که عیارسنجی چغندر قند در کارخانه قند یاسوج با ابهاماتی همراه است، ما برای راستی‌آزمایی، چند و چون ماجرا را بررسی کردیم. سنجش عیار چغندر قند کارخانه قند یاسوج، نه در یاسوج بلکه در دیگر استان‌ها صورت می‌گیرد.
یکی از کانال‌های مجازی ادعا کرده بود که چغندر قند یک استان خاص وقتی وارد یاسوج می‌شود، عیار پایین‌تری برای آن در نظر گرفته می‌شود. اما همان‌طور که گفته شد شرکت‌های ناظر عیارسنجی در کهگیلویه و بویراحمد نیستند. گفتنی است که سه مرجع در نهایت در این فرایند دخیل هستند و نظارت می‌کنند. یکی از آنها با نام موسسه کاوش در استان اصفهان قرار دارد، یکی دیگر هم یک موسسه تحقیقاتی وابسته به وزارت جهاد کشاورزی در استان فارس است و در نهایت در خود کارخانه قند یاسوج هم نماینده دائمی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد حضور دارد.
پس از عیارسنجی در آن دو موسسه، کامیون حمل بار وارد کارخانه قند می‌شود؛ در همان درب ورودی، به هر کامیون یک کد و تاریخ داده می‌شود و سپس بار آن کامیون بر اساس آن کد وارد دیگر فرایندها می‌شود. در واقع هر کامیون یک کد دارد و معلوم هم نیست که این کامیون از کدام استان و یا شهرستان آمده است؛ دقیقاً شبیه فرایند آزمون کنکور که دفترچه‌ها بر اساس کد تصحیح می‌شوند.
نکته جالب‌تر این‌که فرایند عیارسنجی نه به صورت دستی، بلکه تماماً به صورت سیستمی انجام می‌شود. اما روشن است که وقتی که بار از یک استان به استان دیگر می‌رود، تحت تأثیر دما و شاید چندین عامل دیگر، عیارش تغییر کند. معیار برای سنجش عیار، آن لحظه‌ای است که بار توسط موسسه مربوطه سنجیده شده است؛ شاید قبل از سنجش عیار، یعنی زمانی که چغندرها بار زده شده‌اند عیار بالاتری داشته‌اند. اما ملاک، همان لحظه‌ای است که عیارسنجی صورت گرفته است.
به گفته یکی از کارشناسان کارخانه قند یاسوج، تفاوت عیارسنجی کارخانه و دو موسسه ناظر، معمولاً یک یا دو دهم است. مثلاً اگر عیار سنجیده شده در کارخانه قند یاسوج 15.4 باشد، ممکن است در موسسه‌های ناظر 15.3 یا 15.5 باشد.
عیارسنجی سیستمی است و پس از سنجش عیار، مستقیماً فرایند حسابداری به صورت سیستمی انجام می‌شود. در نهایت قیمت بار مشخص می‌گردد. پس از این‌که این مراحل انجام شد، آنگاه مشخص می‌شود هر کد مربوط به کدام کامیون است و مبلغ مورد نظر به صاحب بار پرداخت می‌شود. بنابراین هیچ دخل و تصرفی در سنجش عیار و قیمت‌گذاری وجود ندارد و تمام این مراحل توسط موسسات و شرکت‌هایی نظارت می‌شود. ازاین‌رو کشاورزان محترم می‌توانند اطمینان داشته باشند که کمترین خطایی در تمام این فرایندها صورت نمی‌گیرد.
به گزارش کبنا، کارخانه قند یاسوج یکی از باسابقه‌ترین واحدهای صنعتی استان کهگیلویه و بویراحمد و از جمله نمادهای تولیدی جنوب کشور است که سال‌هاست در عرصه فرآوری چغندر قند و تولید شکر فعالیت می‌کند. این کارخانه که در دهه ۱۳۵۰ پایه‌گذاری شد، نقش مهمی در رونق اقتصادی منطقه، اشتغال‌زایی برای شهروندان و ایجاد پیوند میان کشاورزی و صنعت ایفا کرده است.
با وجود ظرفیت‌های فنی و منابع انسانی کارآزموده، کارخانه قند یاسوج در سال‌های دهه 1390 با چالش‌هایی
مواجه شد که در نهایت به تعطیلی آن انجامید. اما بالاخره با همت ستاد اجرایی فرمان امام کهگیلویه و بویراحمد دوباره به مدار تولید بازگشت. متأسفانه با وجود اهمیتی که این کارخانه می‌تواند در توسعه استان داشته باشد، گاهی شاهد برخی اخبار نادرست در خصوص آن هستیم. در یک سال گذشته که این کارخانه فعالیت خود را از سر گرفته، به صورت مستقیم و غیرمستقیم برای افراد زیادی ایجاد اشتغال کرده است. اما باز هم شاهد آن هستیم که برخی سنگ‌اندازی‌هایی در مسیر این کارخانه انجام می‌دهند. گفته می‌شود برخی از افرادی که در گذشته در توقف چرخ کارخانه قند یاسوج فعالیت داشته و امروز در کارخانه‌های قند دیگری حضور دارند، نقش زیادی در این سنگ‌اندازی‌ها دارند. جالب این‌جاست که یکی از همین افراد، الأن در کارخانه قند یکی از استان‌های همجوار حضور دارد که حالا آن کارخانه نیز روزهای ناخوشی را سپری می‌کند.
از این که بگذریم باید گفت فرایند تولید شکر از چغندر قند، در کارخانه قند، بسیار پیچیده و چندمرحله‌ای است. اما یکی از حساس‌ترین و بحث‌برانگیزترین مراحل، فرایند عیارسنجی است که نه‌تنها بر پرداخت به کشاورزان تأثیر مستقیم دارد، بلکه در اعتمادسازی بین زارع و کارخانه نیز نقش اساسی ایفا می‌کند. تعیین درصد قند موجود در چغندر، معیار اصلی سنجش کیفیت محصول و میزان دریافتی کشاورز است؛ از همین رو، کوچک‌ترین شبهه یا خطا در این فرآیند می‌تواند به بی‌اعتمادی و حتی نارضایتی گسترده در میان کشاورزان منجر شود. خوشبختانه امروزه تمام این مراحل توسط دستگاه و به صورت سیستمی صورت می‌پذیرد و امکان کمترین خطا دیگر در آن وجود ندارد.
به‌طور کلی، عیار چغندر قند، معیاری برای سنجش درصد قند موجود در چغندر است. این شاخص تعیین‌کننده میزان ارزش اقتصادی چغندر برای کارخانه قند و برای کشاورز است. هرچه عیار بالاتر باشد، چغندر شیرین‌تر و برای تولید شکر مناسب‌تر است، و در نتیجه، پول بیشتری به کشاورز پرداخت می‌شود.
آن‌طور که خبرنگار کبنا از فرایند عیارسنجی چغندر قند در کارخانه یاسوج بازدید کرده، مراحل عیارسنجی شامل چند مرحله است. مرحله نخست، نمونه‌برداری است؛ به این صورت که پس از ورود کامیون حامل چغندر به کارخانه، از بار آن نمونه‌گیری تصادفی صورت می‌گیرد. معمولاً از هر تریلی، 50 کیلوگیرم از چغندرهای بار برای آزمایش انتخاب می‌شوند. پس ناخالصی‌ها آزمایش می‌شوند؛ قبل از عیارسنجی، خاک، سنگ‌ریزه، برگ، دم و سایر ناخالصی‌ها جدا می‌شوند. ما در این فرایند دیدیم که برخی از کامیون‌های باری، همراه با مقدار زیادی سنگ‌های بزرگ و سنگ‌ریزه هستند.
مرحله بعدی، خرد کردن و عصاره‌گیری است که طی آن، چغندرها در دستگاهی خرد می‌شوند. سپس عصاره قندی از بافت چغندر استخراج می‌شود. در نهایت پس از مراحل متفاوتی، چغندر قند عیارسنجی می‌شود. کارخانه‌های قند، معمولاً بر اساس فرمولی ترکیبی از وزن خالص و عیار قند، مبلغ پرداختی به کشاورزان را تعیین می‌کنند.
در پی این‌که برخی در فضای مجازی ادعا کرده بودند که عیارسنجی چغندر قند در کارخانه قند یاسوج با ابهاماتی همراه است، ما برای راستی‌آزمایی، چند و چون ماجرا را بررسی کردیم. سنجش عیار چغندر قند کارخانه قند یاسوج، نه در یاسوج بلکه در دیگر استان‌ها صورت می‌گیرد.
یکی از کانال‌های مجازی ادعا کرده بود که چغندر قند یک استان خاص وقتی وارد یاسوج می‌شود، عیار پایین‌تری برای آن در نظر گرفته می‌شود. اما همان‌طور که گفته شد شرکت‌های ناظر عیارسنجی در کهگیلویه و بویراحمد نیستند. گفتنی است که سه مرجع در نهایت در این فرایند دخیل هستند و نظارت می‌کنند. یکی از آنها با نام موسسه کاوش در استان اصفهان قرار دارد، یکی دیگر هم یک موسسه تحقیقاتی وابسته به وزارت جهاد کشاورزی در استان فارس است و در نهایت در خود کارخانه قند یاسوج هم نماینده دائمی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد حضور دارد.
پس از عیارسنجی در آن دو موسسه، کامیون حمل بار وارد کارخانه قند می‌شود؛ در همان درب ورودی، به هر کامیون یک کد و تاریخ داده می‌شود و سپس بار آن کامیون بر اساس آن کد وارد دیگر فرایندها می‌شود. در واقع هر کامیون یک کد دارد و معلوم هم نیست که این کامیون از کدام استان و یا شهرستان آمده است؛ دقیقاً شبیه فرایند آزمون کنکور که دفترچه‌ها بر اساس کد تصحیح می‌شوند.
نکته جالب‌تر این‌که فرایند عیارسنجی نه به صورت دستی، بلکه تماماً به صورت سیستمی انجام می‌شود. اما روشن است که وقتی که بار از یک استان به استان دیگر می‌رود، تحت تأثیر دما و شاید چندین عامل دیگر، عیارش تغییر کند. معیار برای سنجش عیار، آن لحظه‌ای است که بار توسط موسسه مربوطه سنجیده شده است؛ شاید قبل از سنجش عیار، یعنی زمانی که چغندرها بار زده شده‌اند عیار بالاتری داشته‌اند. اما ملاک، همان لحظه‌ای است که عیارسنجی صورت گرفته است.
به گفته یکی از کارشناسان کارخانه قند یاسوج، تفاوت عیارسنجی کارخانه و دو موسسه ناظر، معمولاً یک یا دو دهم است. مثلاً اگر عیار سنجیده شده در کارخانه قند یاسوج 15.4 باشد، ممکن است در موسسه‌های ناظر 15.3 یا 15.5 باشد.
عیارسنجی سیستمی است و پس از سنجش عیار، مستقیماً فرایند حسابداری به صورت سیستمی انجام می‌شود. در نهایت قیمت بار مشخص می‌گردد. پس از این‌که این مراحل انجام شد، آنگاه مشخص می‌شود هر کد مربوط به کدام کامیون است و مبلغ مورد نظر به صاحب بار پرداخت می‌شود. بنابراین هیچ دخل و تصرفی در سنجش عیار و قیمت‌گذاری وجود ندارد و تمام این مراحل توسط موسسات و شرکت‌هایی نظارت می‌شود. ازاین‌رو کشاورزان محترم می‌توانند اطمینان داشته باشند که کمترین خطایی در تمام این فرایندها صورت نمی‌گیرد.
