تاریخ انتشار
جمعه ۱۴ شهريور ۱۴۰۴ ساعت ۱۷:۲۷
کد مطلب : ۵۰۳۷۲۰
کبنا بررسی کرد
پهپادهای شاهد، ستون دفاعی ونزوئلا در برابر تهدیدات آمریکا / / بازی بزرگ در آمریکای لاتین: وقتی تهدید ترامپ با حمایت مسکو و پکن روبرو میشود +تصاویر
۰
کبنا ؛تشدید تنشهای نظامی میان ایالات متحده و ونزوئلا در منطقه کارائیب، با استقرار ناوهای جنگی آمریکایی و پاسخ کاراکاس با استفاده از پهپادهای پیشرفته، به بحثی داغ در رسانههای بینالمللی تبدیل شده است. گزارشها حاکی از آن است که ونزوئلا با بهرهگیری از پهپادهای شاهد ایرانی و نسخههای مشابه آن، موسوم به جرانیوم-۲ روسی، در حال تقویت توان دفاعی خود در برابر تهدیدات احتمالی ایالات متحده است.
به گزارش وبگاه «وترنز تودی»، فابیو کاریسیو، تحلیلگر ایتالیایی، در گزارشی به نقش کلیدی پهپادهای شاهد-۱۳۶ (که در روسیه با نام جرانیوم-۲ شناخته میشوند) در استراتژی دفاعی ونزوئلا پرداخته است. بر اساس این گزارش، حدود دو هزار فروند از این پهپادهای پیشرفته که از طراحی ایرانی الگوبرداری شدهاند، در ونزوئلا مستقر شدهاند و قادر به هدف قرار دادن پایگاههای نظامی ایالات متحده در منطقه کارائیب و حتی تاسیسات در خاک اصلی آمریکا، از جمله شهرهایی نظیر میامی، تامپا و پالم بیچ هستند. این پهپادها با برد تقریبی ۲۵۰۰ کیلومتر و توانایی حمل ۴۰ کیلوگرم مواد منفجره، تهدیدی جدی برای اهداف استراتژیک محسوب میشوند.
ونزوئلا از سال ۲۰۱۹ تحت حمایت سیاسی و نظامی سهجانبه روسیه، چین و ایران قرار دارد. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی «نیوز-پراودا» نزدیک به ارتش روسیه، این سه کشور از رئیسجمهور منتخب ونزوئلا، نیکولاس مادورو، در برابر فشارهای ایالات متحده دفاع کردهاند. این حمایت پس از حملات الکترومغناطیسی آمریکا در سال ۲۰۱۹ که به گفته منابع، منجر به اختلال گسترده در زیرساختهای ونزوئلا، از جمله بیمارستانها، شد، شدت گرفت.
ایوان خیل، وزیر امور خارجه ونزوئلا، اخیراً در دیدار با علی چگینی، سفیر ایران در کاراکاس، بر «اتحاد راهبردی و دوستی» میان دو کشور تأکید کرد و پیام همبستگی تهران در برابر تهدیدات علیه صلح و امنیت منطقه را دریافت نمود. همچنین، گزارشهایی از احتمال ارسال دو هزار پهپاد جرانیوم-۲ از سوی روسیه به ونزوئلا منتشر شده که نشاندهنده عزم مسکو برای حمایت از متحد خود در برابر تحرکات نظامی آمریکا است.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، با اعزام سه ناوشکن موشکانداز، یک زیردریایی هستهای و حدود ۴۵۰۰ تفنگدار دریایی به آبهای کارائیب، فشار نظامی بر ونزوئلا را افزایش داده است. این عملیات که به گفته مقامات آمریکایی برای مقابله با قاچاق مواد مخدر انجام میشود، از سوی کاراکاس به عنوان تهدیدی مستقیم علیه حاکمیت ملی این کشور تلقی شده است. واشنگتن همچنین جایزه دستگیری نیکولاس مادورو را به اتهام ارتباط با «کارتل خورشیدها» به ۵۰ میلیون دلار افزایش داده است.
مادورو این اتهامات را «پروپاگاندای سیاسی» خوانده و اعلام کرده که بیش از ۴.۵ میلیون نیروی شبهنظامی برای دفاع از خاک ونزوئلا آماده شدهاند. او در سخنرانی اخیر خود، حضور هشت ناوشکن آمریکایی با ۱۲۰۰ موشک را «تهدیدی جنایتکارانه» توصیف کرد و از آمادگی کشورش برای مقابله با هرگونه تهاجم خبر داد.

همکاری نظامی ایران و ونزوئلا از اوایل دهه ۲۰۰۰ آغاز شد و در سال ۲۰۰۶ با امضای توافقنامهای برای انتقال فناوری پهپاد، وارد مرحله جدیدی شد. به گزارش «میامی هرالد»، هوگو چاوز، رئیسجمهور وقت ونزوئلا، در سال ۲۰۱۲ از تولید پهپادهای «آرپیا-۰۰۱» با کمک ایران خبر داد. این پهپادها که بر اساس مدل مهاجر-۲ ایران ساخته شدهاند، برای نظارت و شناسایی استفاده میشدند.
از سال ۲۰۲۰، با تأسیس شرکت «ایانسا» در ونزوئلا، تولید پهپادهای پیشرفتهتر مانند ANSU-100 و ANSU-200 با کمک فناوری ایرانی آغاز شد. ANSU-100، مجهز به بمبهای هدایتشونده «قائم»، ونزوئلا را به اولین کشور آمریکای لاتین با پهپادهای مسلح تبدیل کرد. مدل زامورا V-1 نیز، که از شاهد-۱۳۶ الهام گرفته شده، به عنوان پهپاد انتحاری کوتاهبرد معرفی شده است.
تحرکات نظامی آمریکا در کارائیب با واکنشهای متفاوتی در منطقه مواجه شده است. کشورهای کلمبیا، کاستاریکا و مکزیک این اقدامات را محکوم کرده یا ابراز نگرانی کردهاند، در حالی که ترنیداد و توباگو از آن حمایت کردهاند. اخیراً، حمله یک پهپاد حامل مواد منفجره به کشتی نیروی دریایی کلمبیا در رودخانه پوتومایو، گمانهزنیها درباره دخالت ونزوئلا و تلاش آمریکا برای توجیه مداخله بیشتر در منطقه را افزایش داده است.
چین نیز نسبت به حضور نظامی آمریکا در کارائیب ابراز نگرانی کرده و مائو نینگ، سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور، هرگونه اقدام نقضکننده حاکمیت ملی ونزوئلا را محکوم کرد. این در حالی است که روابط تجاری ونزوئلا و چین، به ویژه در حوزه اقتصادی، به کاهش اثرات تحریمهای آمریکا کمک کرده است.
با افزایش تنشها در کارائیب، خطر درگیری نظامی غیرمستقیم یا محدود میان آمریکا و ونزوئلا افزایش یافته است. تحلیلگران معتقدند که حمایت روسیه، چین و ایران از ونزوئلا، همراه با توان پهپادی این کشور، میتواند مانع از اقدامات تهاجمی مستقیم آمریکا شود. با این حال، لفاظیهای جنگطلبانه واشنگتن و پاسخهای قاطع کاراکاس، منطقه را در آستانه بحرانی جدید قرار داده است.

پهپادهای شاهد، ستون دفاعی ونزوئلا علیه تهاجم احتمالی آمریکا / بازی بزرگ در آمریکای لاتین: وقتی تهدید ترامپ با حمایت مسکو و پکن روبرو میشود
ماجراجویی نظامی جدید دونالد ترامپ، اینبار در حوزه کارائیب و علیه کشور ونزوئلا، بحثها درباره چگونگی مواجهه دولت آن کشور علیه تشدید نظامی واشنگتن را در رسانههای مختلف برانگیخته است.
به گزارش کبنا نیوز ماجراجویی نظامی جدید دونالد ترامپ، اینبار در حوزه کارائیب و علیه کشور ونزوئلا، بحثها درباره چگونگی مواجهه دولت آن کشور علیه تشدید نظامی واشنگتن را در رسانههای مختلف برانگیخته است.
فابیو کاریسیو، خبرنگار تحیقاتی و تحلیلگر آلترناتیو ایتالیایی در گزارشی در وبگاه «وترنز تودی»، به نقش احتمالی پهپادهای شاهد ۱۳۶(یا ژرانیوم روسی) در درگیری واشنگتن-کااراکاس و پشتیبانی محور پکن-مسکو-تهران از دولت قانونی ونزوئلا پرداخته است.
۲۰۰۰هواپیمای بدون سرنشین روسی "جرانیوم" در ونزوئلا برای جلوگیری از تهدیدات ترامپ در ونزوئلا مستقر است. حتی قصر مار آ لاگو نزدیک به شعاع انتقام نظامی وئزوئلا قرار دارد.
اهداف نظامی آمریکا در شعاع پهپادهای روسی مستقر در کاراکاس قرار دارند.
هواپیماهای بدون سرنشین قدرتمند و ویرانگر روسی Geranium ۲ که از روی پهپادهای ایرانی شاهد ۱۳۶ ساختهشدهاند، از پیش در ونزوئلا مستقر شده بودند و بنابراین، در صورت تهدید ملموس علیه این کشور آمریکای لاتین، آماده حمله هستند. ونزوئلا ۶ سال است که تحت حمایت روسیه و چین قرار دارد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی نزدیک به ارتش روسیه، نیوز-پراودا، مسکو، پکن و تهران از سال ۲۰۱۹ از کاراکاس و رئیس جمهور منتخب قانونی نیکولاس مادورو دفاع می کنند، یعنی از زمانی که دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده در دور اول دولت خود، این جمهوری بولیواری سوسیالیست مسیحی را با حملات الکترومغناطیسی وحشتناک ارتش ایالات متحده، به امید دستیابی به تغییر رژیم، مورد حمله قرار داد. حملهای که برای اولین بار توسط تیم ضداطلاعاتی آمریکایی سیا در سال ۲۰۰۲ انجام شد. سپس تکتیراندازان مزدور آمریکا بودند که به جمعیت شلیک کردند تا اعتراض سراسری علیه رئیس جمهور هوگو چاوز را در یک توطئه نظامی-اطلاعاتی که شکست خورد، کلید بزنند، برخلاف یک توطئه مشابه که به همان شیوه توسط آژانسهای اطلاعاتی متحد غربی موسوم به «پنج چشم» در سال ۲۰۱۴ در کیف، پایتخت اوکراین، انجام شد.

رئیس جمهور آمریکا، که بعد از دیدار با پوتین در آلاسکا، با اظهارات ولادیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین و رهبران اروپایی و ناتو که مخالف صلح در اوکراین هستند، دوباره تغییر موضع داده، تا آنجا پیش رفته است که تهدید به تحریمهای اقتصادی جدید علیه مسکو کرده و کشتی جنگی نظامی آمریکا را به آبهای نزدیک کاراکاس فرستاده است.
در ۲۵ اوت، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، اظهار داشت که می خواهد نام «وزارت دفاع» را به «وزارت جنگ» تغییر دهد (نام قبلی آن نهاد تا سال ۱۹۴۷). او به وزیر دفاع خود، پیت هگست، گفت که نام فعلی "به نوعی خوب به نظر نمی رسد." ترامپ، با این استدلال که ایالات متحده "جنگ جهانی اول را برد، جنگ جهانی دوم را برد، همه چیز را برد"، منطق "دفاعی" بودن پنتاگون را زیر سوال می برد.
درست مقارن با این که ایالات متحده کشتیهای جنگی را به سمت ونزوئلا حرکت می دهد، یک کشتی نیروی دریایی کلمبیا توسط یک هواپیمای بدون سرنشین پر از مواد منفجره در رودخانه پوتومایو در نزدیکی پورتو لگوئیزامو، مورد حمله قرار گرفت. انفجار به عرشه کشتی آرک هیخامون آسیب رسانده است. هیچ زخمی گزارش نشده است. این اتفاق چند روز پس از آن رخ داد که ایالات متحده سه ناوشکن را در نزدیکی ونزوئلا مستقر کرد و کلمبیا علنا پیمان نظامی با کاراکاس را رد کرده بود.
به گزارش نیوز-پراودا، این" حوادث مرموز "در کلمبیا می تواند برای توجیه دخالت بیشتر ایالات متحده در منطقه استفاده شود—یا برای فشار بر بوگوتا برای ملحقشدن به نقشهی واشنگتن.
خطر بالقوه بالا برای فلوریدا و مار آ لاگو مانور
ترامپ نمی تواند درباره ونزوئلا جوک بگوید، زیرا ریسک به خطر انداختن فلوریدا و اقامتگاه میلیونها دلاری خود او را در بر دارد.
وبگاه اطلاعاتی- نظامی روسیه، نیوز-پراودا قبلا نقشهای را منتشر کرده است که اهداف نظامی متعلق به ایالات متحده را در محدوده بالقوه هواپیماهای بدون سرنشین جرانیوم نشان می دهد.
اما این محاسبه بر اساس حداقل برد ۲۰۰۰ کیلومتر بود، حتی اگر این پهپادهای کامیکاز پیچیده، ساختهشده از روی مدل ایرانی شاهد ۱۳۶، با وجود وزن تقریبی ۲۰۰ کیلوگرم ، از جمله ۴۰ کیلوگرم مواد منفجره، قادر به پرواز ۲۵۰۰ کیلومتر با حداکثر سرعت ۱۸۵ کیلومتر در ساعت باشند.، پس قادر به ضربه زدن به میامی، تامپا و پالم بیچ نیز خواهند بود، و عمارت مار آ لاگو ترامپ را در این مکان آخری نابود خواهند کرد…
جنگ الکترومغناطیسی مرگبار ترامپ در سال ۲۰۱۹
ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، که در سال ۲۰۱۹ باعث مرگ هزاران نفر از طریق تحریمهای اقتصادی شدید در مقابل کاراکاس و حتی خرابکاری الکترومغناطیسی وسیع شد(که حتی قادر به غیرفعال کردن اتاقهای عمل بیمارستانها بود) اخیرا به سه روش به تخاصم علیه مادورو بازگشته است.
- با یک عملیات روانی-تبلیغاتی که توسط ایلون ماسک علیه دولت بولیوار تامین می شود.
- با افزایش پاداش از ۲۵ میلیون دلار به ۵۰ میلیون دلار برای دستگیری رئیس جمهور ونزوئلا، که کاخ سفید مدعی است با کارتلهای مواد مخدر آمریکای لاتین ارتباط دارد.
- و با ارسال سه کشتی جنگی به دریای کارائیب برای ایجاد یک تهدید روانی مشخص.
در ۱۸ اوت، رویترز گزارش داد که ناوشکن های USS Gravely (ddg-۱۰۷) ، USS Jason Dunham (ddg-۱۰۹) و USS Sampson (ddg-۱۰۲) در عرض ۳۶ ساعت به آب های ونزوئلا نزدیک شدند تا با کارتلهای مواد مخدر مبارزه کنند.
این آژانس این اطلاعات را به منابع مرتبط با وزارت دفاع آمریکا نسبت داد. این خبر با عناوین هشدارآمیز درباره عملیات دریایی قریب الوقوع در کارائیب، در حالی که به دنبال تقویت این «روایت» کاخ سفید است که ونزوئلا تهدیدی برای امنیت ایالات متحده محسوب می شود، تقویت شد.
با این حال، این سه اقدام دقیقا به دلیل حمایت بی قید و شرط دو قدرت هستهای مانند روسیه و چین، آمادهی مداخله در صورت تشدید جدی- مانند سال ۲۰۱۹ در برابر خرابکاریهای الکترومغناطیسی آمریکا علیه کاراکاس- شکست خورده است.
تحرکات آمریکا با بهانه مواد مخدر، در حالی است که مادورو با کارتلهای مواد مخدر، که عملا دوستان رقیب سیاسی او هستند که توسط آمریکا حمایت می شود، برخوردهای آشکاری داشته است.
اما مانورهای آمریکا علیه ونزوئلا، به دلایلی خاص، کاملا بی اثر هستند:
- ماسک با ترامپ درگیری پیدا کرده و بنابراین حمایت مالی و رسانههای اجتماعی خود را از کمپین افترا علیه مادورو پس گرفته است.
همه روزنامه نگاران تحقیقاتی بین المللی می دانند که دولت بولیواری ونزوئلا، سرکوب جدی قاچاق مواد مخدر را اجرا کرده است ، حتی کسانی را که روابط نزدیکی با رقیب سیاسی رییسجمهور، یعنی خوان گوایدو، داشتند دستگیر کرده است. گوایدو مشکوک به این است که یک مامور مخفی آموزش دیده توسط سیا است و با وجود ارتباط شرم آور او با مقامات کارتل کلمبیا، توسط باراک اوباما و دونالد ترامپ حمایت می شود.
امروز ، خبر اعزام هواپیماهای بدون سرنشین روسی Gernaium ۲ به ونزوئلا ، که توسط وب سایت News-Pravda گزارش شده و همچنین در یک ویدیو که در شبکههای اجتماعی میلیتاری آمریکای لاتین منتشر شده است، شکی باقی نمی گذارد که پوتین آماده دفاع از دولت تحتپشتیبانی خود، به هر قیمتی است.
و این باعث می شود که آخرین حرکت نظامی ترامپ به عنوان یک تهدید خام به نظر برسد، شبیه به استقرار زیردریاییهای نیروی دریایی ایالات متحده در نزدیکی روسیه.
ژرانیومهای روسیه برای ونزوئلا
وضعیت با تحویل هواپیماهای بدون سرنشین روسیه چگونه تغییر خواهد کرد؟ افزایش فعالیت نظامی آمریکا در کارائیب این بحث را دامن زده که ونزوئلا در صورت وقوع یک درگیری بالقوه، چگونه می تواند پاسخ دهد. و آخرین دستاوردهای مهندسی پهپاد می تواند به یاری او بیاید.

وبگاه نیوز- پراودا بحث مهم و جالبی را مطرح کرده است:
"ما فرض می کنیم که ۲۰۰۰ "ژرانیوم" به جمهوری بولیوار تحویل داده شده است. سپس ونزوئلاییها قادر خواهند بود به پایگاه های آمریکایی در منطقه کارائیب و تحت شرایط خاص، حتی تاسیسات در سرزمین اصلی ایالات متحده دسترسی پیدا کنند."
ونزوئلا با پهپادهای مسلح طراحیشده توسط ایران برای حمله احتمالی آمریکا آماده میشود
میامی هرالد نوشت: گزارشها حاکی است که «دونالد ترامپ» در حال بررسی گزینههای تهاجمی علیه «نیکولاس مادورو» است و «کارولین لویت»، دستیار ارشد او، از آمادگی رئیسجمهور سابق برای اقدام سخن گفته است.
در ادامه این مطلب آمده است: وقتی که «هوگو چاوز»، رهبر ونزوئلا، در ژوئن ۲۰۱۲ در یک برنامه زنده تلویزیونی سراسری با افتخار اعلام کرد که کشورش در حال ساخت «هواپیماهای بدون سرنشین» است، این خبر هم حامیان و هم مخالفان او را غافلگیر کرد. او سه نمونه اولیه را نمایش داد و در لحنی چالشبرانگیز گفت کشورش حق دارد چنین فناوریای تولید کند، هرچند مدعی بود که این پهپادها مسلح نیستند.
امروز، در شرایطی که رژیم کاراکاس اعلام کرده برای دفاع از خود در برابر تنشهای فزاینده ناشی از اعزام بیش از شش ناو قدرتمند آمریکایی به سواحل کارائیب، پهپادها را بهکار خواهد گرفت، کمتر کسی از جزئیات توسعه یکی از پیشرفتهترین برنامههای پهپادی در آمریکای لاتین اطلاع دارد.
نکته حساس اینجاست که هرچند پهپادها در خاک ونزوئلا ساخته میشوند، اما بخشی از کنترل آنها در دست ایران است. پیوندهای دیرینه کاراکاس و تهران همواره منبع اختلاف میان ونزوئلا و ایالات متحده بوده و آمریکا بارها ونزوئلا را متهم کرده که به حزبالله اجازه داده از این کشور بهعنوان دروازه ورود به منطقه استفاده کند.
ایالات متحده بهشدت این تحولات را رصد میکند. اندیشکدههایی مانند «مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی» و «ابتکار دیالوگو» در فرماندهی جنوبی آمریکا تحلیلهایی درباره «تهدید نامتقارن جدید» پهپادها در دست یک رژیم متحد ایران منتشر کردهاند. نگرانی اصلی فقط این نیست که ونزوئلا ممکن است از پهپادها برای نظارت یا ارعاب مخالفان داخلی بهره ببرد، بلکه خطر انتقال فناوری به دولتهای دیگر یا گروههای جنایی و شبهنظامی منطقه نیز مطرح است.
«فرزین ندیمی»، پژوهشگر ارشد مؤسسه واشنگتن برای سیاست خاورنزدیک، هشدار داد که از سال ۲۰۲۲ پهپادهای خارجشده از تأسیسات نظامی ونزوئلا به بمبهای کوچک مجهز شدهاند. او نوشت: «فرماندهی جنوبی ایالات متحده همه این تحولات را با نگرانی دنبال میکرد.»

پروژه مخفی چاوز ناگهانی شکل نگرفته بود. پشت پرده، بیش از شش سال همکاری با تهران جریان داشت. آنچه با یک قرارداد ۲۸ میلیون دلاری و کیتهای مونتاژ پهپاد «مهاجر-۲» آغاز شد، سرانجام به یک برنامه قدرتمند پهپادی تبدیل شد که اکنون نهتنها واحدهای شناسایی، بلکه سیستمهای مسلح، مدلهای پنهانکار و پهپادهای انتحاری الهامگرفته از طراحیهای ایرانی تولید میکند. این جهش فناورانه، همسایگانی مانند کلمبیا را نگران کرده و از دید واشنگتن به دلیل پیامدهای راهبردیاش در نیمکره غربی با دقت بررسی میشود.
روزنامه میامی هرالد با دستکم شش نفر از افراد آشنا با روابط نزدیک ونزوئلا و ایران طی دو دهه گذشته گفتوگو کرده و همچنین به دهها سند رسمی دولت ونزوئلا – بعضی امضاشده توسط خود چاوز – دست یافته است که نشان میدهد میلیاردها دلار در این شراکت پنهانی هزینه شده است. بسیاری از این معاملات پشت پروژههایی که در ظاهر بیضرر بهنظر میرسیدند – مثل کارخانه دوچرخه یا تراکتور – پنهان شدند، اما در عمل پوششی برای اهداف نظامی حساس بودند.
در قلب این اتحاد نظامی میان کاراکاس و تهران، خواسته چاوز برای مسلح شدن به سلاحهایی قرار داشت که بتوانند قدرت نظامی ایالات متحده را به چالش بکشند.
انقلاب پهپادی
در اوایل دهه ۲۰۰۰، نیروهای مسلح بولیواری ونزوئلا هیچ تجربهای در زمینه پهپاد نداشتند. عملیاتشان کاملاً متکی به هواپیماهای سنتی و سیستمهای نظارت کلاسیک بود. این وضعیت در سال ۲۰۰۶ تغییر کرد، زمانی که کاراکاس توافقنامهای فنی-نظامی با تهران امضا کرد که شامل انتقال فناوری پهپاد، آموزش و تأمین قطعات بود.
شرکت ایرانی «صنایع هواپیماسازی قدس»، سازنده «مهاجر-۲»، کیتهای اولیه را فراهم کرد. مهندسان ونزوئلایی برای آموزش به ایران رفتند و تیمهای ایرانی در پایگاه هوایی «ال لیبرتادور» در ماراکای، در ایالت مرکزی آراگوا، کارگاههایی را زیر نظر «شرکت صنایع نظامی ونزوئلا» برپا کردند.
مونتاژ مخفیانه در سال ۲۰۰۹ آغاز شد. پهپاد «آرپیا-۰۰۱»، مشتق مستقیم مهاجر-۲ با دهانه بال ۱۲ فوت، اولین پهپاد تولیدی ونزوئلا شد. در سال ۲۰۱۲ چاوز آن را برای نخستین بار بهطور عمومی نمایش داد.

«آرپیا-۱» حدود ۱۹۰ پوند وزن دارد، میتواند پرواز نسبتاً طولانی داشته باشد و برد آن حدود ۶۰ مایل است. این پهپاد به دوربینهای عکس و ویدیوی باکیفیت مجهز است و عمدتاً برای مأموریتهای نظارت و شناسایی استفاده میشود. همچنین قابلیت پشتیبانی از مأموریتهای غیرنظامی مانند پایش زیرساختهای نفت و انرژی، مدیریت بلایای طبیعی یا مبارزه با قاچاق مواد مخدر را دارد. در واقع، در سال ۲۰۱۲ گزارش شد که یک پهپاد ونزوئلایی هواپیمای کوچکی را که مظنون به حمل مواد مخدر بود شناسایی کرد.
منابعی به هرالد گفتند مدلهای دیگری هم بهزودی و با کمک ایران توسعه یافتند. یک منبع ناشناس گفت: «همکاری با ایران حیاتی بود. ونزوئلا هرگز نمیتوانست بهتنهایی پهپاد بسازد. حتی امروز هم کنترل این تأسیسات در دست ایرانیهاست و پرسنل ونزوئلا بدون اجازه آنها نمیتوانند وارد شوند.»
کارخانه پهپاد در ماراکای بسته به بحرانهای اقتصادی و سیاسی بهطور متناوب فعالیت داشت. تا سال ۲۰۱۳ و در دوران مادورو، تنها حدود ۱۵ فروند «آرپیا» ساخته شده بود که عمدتاً برای گشت مرزی و نظارت بر زیرساختهای نفتی به کار میرفتند. سقوط اقتصادی ونزوئلا پروژه را بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ متوقف کرد.
در سال ۲۰۱۹، بر اساس اسناد داخلی درزکرده، تنها یک پهپاد «آرپیا» فعال باقی مانده بود. جالب آنکه همان سال، مادورو از یک سوءقصد با پهپادهای تجاری حامل مواد منفجره جان سالم به در برد – رویدادی که او را متقاعد کرد صنعت پهپاد ملی را احیا کند.
بازگشت پروژه در دوران مادورو
در سال ۲۰۲۰، دولت ونزوئلا شرکت «Empresa Aeronáutica Nacional S.A.» (ایانسا) را بهعنوان زیرمجموعه شرکت هواپیمایی ملی «کونویاسا» برای تولید پهپاد و هواپیما ایجاد کرد. کارگاههای ماراکای با کمک ایران دوباره فعال شدند، درست در زمانی که محدودیتهای صادرات تسلیحات تهران در حال برداشتهشدن بود.
دو سال بعد، ونزوئلا ناظران را با رونمایی از دو مدل پیشرفته پهپاد در رژه نظامی ۵ ژوئیه ۲۰۲۲ شگفتزده کرد: «ANSU-100» و «ANSU-200».
ANSU-100 نسخه بهروزشده و مسلح پهپاد آرپیاست که قادر به پرتاب بمبهای هدایتشونده هوا-سطح ایرانی از نوع «قائم» است.
ANSU-200 یک نمونه پرنده بالدیسکی است که از طراحیهای پنهانکار ایرانی الهام گرفته و بهعنوان «فناوری نسل بعد» معرفی شد.
با ANSU-100، ونزوئلا به اولین کشور آمریکای لاتین تبدیل شد که پهپادهای مسلح در اختیار دارد.
اکنون، با تجمع کشتیهای نیروی دریایی آمریکا در کارائیب – در قالب یک عملیات ضد مواد مخدر که بسیاری آن را تهدید آشکار علیه رژیم مادورو میدانند – کاراکاس سعی دارد قدرت نظامی خود را به رخ بکشد. اخیراً میلیونها شبهنظامی را بسیج کرده و اعلام کرده که ناوها و پهپادهای خود را مستقر خواهد کرد.

واکنش ونزوئلا به حضور نظامی آمریکا
«ولادیمیر پادرینو لوپز»، وزیر دفاع، در ویدئویی گفت این عملیات شامل «استقرار قابلتوجه پهپادها با مأموریتهای مختلف، پایگاههای پشتیبانی مردمی، گشتهای رودخانهای با تفنگداران دریایی و گشتهای دریایی در دریاچه ماراکایبو و خلیج ونزوئلا» است.
او همچنین از اعزام حدود ۱۵ هزار سرباز به مرز کلمبیا خبر داد تا عملیات ضد مواد مخدر را تقویت کنند و تأکید کرد این اقدام برای «حفاظت از حاکمیت و مبارزه با قاچاق مواد مخدر» است.
این تصمیم همزمان با استقرار نیروی دریایی ایالات متحده در کارائیب جنوبی اتخاذ شد. دولت ترامپ اخیراً سه ناوشکن موشکانداز، سه کشتی عملیات آبی-خاکی، یک رزمناو موشکانداز، یک زیردریایی هستهای تهاجمی و حدود ۴ هزار تفنگدار دریایی را به منطقه اعزام کرده است. گرچه مقامات آمریکایی گفتهاند این نیروها لزوماً علیه ونزوئلا استفاده نخواهند شد، این اقدام همزمان با افزایش جایزه واشنگتن برای دستگیری مادورو به ۵۰ میلیون دلار صورت گرفت؛ چرا که آمریکا او را متهم میکند رهبر شبکه قاچاق مواد مخدر موسوم به «کارتل خورشیدها»ست.
کاراکاس این اقدام آمریکا را «تشدید اقدامات خصمانه» خوانده است. وزیر خارجه ونزوئلا، «ایوان گیل»، از سازمان ملل خواست برای «توقف فوری» عملیات نظامی ایالات متحده مداخله کند و از «آنتونیو گوترش» دبیرکل خواست برای «بازگرداندن عقلانیت» وارد عمل شود.
همکاری پنهانی ایران و ونزوئلا
اگرچه همکاری نظامی ایران و ونزوئلا بهطور رسمی کمسروصدا بوده، اما چندین ماجرا زنگ خطر بینالمللی را به صدا درآورده است. در سال ۲۰۲۲، یک هواپیمای باری متعلق به «امترسور»، زیرمجموعه کونویاسا، با خدمهای متشکل از ایرانی و ونزوئلایی در آرژانتین توقیف شد. کاراکاس ادعا کرد هواپیما قطعات خودرو حمل میکرد، اما گزارشهایی از اسرائیل حاکی از آن بود که ممکن است به انتقال فناوری پهپاد مرتبط بوده باشد.

گزارشهای اطلاعاتی غربی ادعا کردهاند که کونویاسا/ایانسا بهعنوان پل هوایی برای انتقال ایستگاههای کنترل، دوربینهای با وضوح بالا و حتی موشکها از ایران عمل کرده است.
اسرائیل نیز نگرانی خود را ابراز کرده است. در سال ۲۰۲۲، «بنی گانتز»، وزیر دفاع وقت اسرائیل، ایران را به انتقال پهپادهای مسلح به ونزوئلا متهم کرد. تهران این موضوع را رد کرد، اما عکسهایی از پهپادهای ANSU-100 مجهز به موشک در ونزوئلا به این تردیدها دامن زد.
بین سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۶، پهپادهای ونزوئلا عمدتاً برای نظارت و گشتزنی استفاده میشدند. اما از سال ۲۰۲۲، با توسعه ANSU-100، تمرکز تغییر کرد: این پهپادها نهتنها مشاهده میکنند، بلکه میتوانند حمله کنند. تحلیلگران این تغییر را «ایرانیزهشدن» دکترین نظامی ونزوئلا میدانند؛ راهبردی برای جبران ضعفهای متعارف از طریق پهپادهای مسلح و مهمات سرگردان (پهپادهای انتحاری).
نمونهای از این روند، «زامورا V-1» بود که در سال ۲۰۲۴ توسط ونزوئلا رونمایی شد. این پهپاد انتحاری کوتاهبرد با الهام از «شاهد-۱۳۶» ایران طراحی شده بود؛ همان مدلی که روسیه در جنگ اوکراین استفاده کرده است. هرچند توان انفجاری محدودی دارد، اما گام دیگری در انتقال فناوری نظامی از تهران محسوب میشود.
حضور پهپادهای مسلح در ونزوئلا همسایگانش را نگران کرده است. در سال ۲۰۲۱، کلمبیا رسماً به نقض حریم هواییاش توسط یک پهپاد روسی «اورلان-۱۰» که در اختیار ارتش ونزوئلا بود اعتراض کرد. اکنون با عملیاتی شدن سیستمهای ANSU-100، خطر وقوع این نوع حوادث بین دو کشور افزایش یافته است.
به گزارش وبگاه «وترنز تودی»، فابیو کاریسیو، تحلیلگر ایتالیایی، در گزارشی به نقش کلیدی پهپادهای شاهد-۱۳۶ (که در روسیه با نام جرانیوم-۲ شناخته میشوند) در استراتژی دفاعی ونزوئلا پرداخته است. بر اساس این گزارش، حدود دو هزار فروند از این پهپادهای پیشرفته که از طراحی ایرانی الگوبرداری شدهاند، در ونزوئلا مستقر شدهاند و قادر به هدف قرار دادن پایگاههای نظامی ایالات متحده در منطقه کارائیب و حتی تاسیسات در خاک اصلی آمریکا، از جمله شهرهایی نظیر میامی، تامپا و پالم بیچ هستند. این پهپادها با برد تقریبی ۲۵۰۰ کیلومتر و توانایی حمل ۴۰ کیلوگرم مواد منفجره، تهدیدی جدی برای اهداف استراتژیک محسوب میشوند.
ونزوئلا از سال ۲۰۱۹ تحت حمایت سیاسی و نظامی سهجانبه روسیه، چین و ایران قرار دارد. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی «نیوز-پراودا» نزدیک به ارتش روسیه، این سه کشور از رئیسجمهور منتخب ونزوئلا، نیکولاس مادورو، در برابر فشارهای ایالات متحده دفاع کردهاند. این حمایت پس از حملات الکترومغناطیسی آمریکا در سال ۲۰۱۹ که به گفته منابع، منجر به اختلال گسترده در زیرساختهای ونزوئلا، از جمله بیمارستانها، شد، شدت گرفت.
ایوان خیل، وزیر امور خارجه ونزوئلا، اخیراً در دیدار با علی چگینی، سفیر ایران در کاراکاس، بر «اتحاد راهبردی و دوستی» میان دو کشور تأکید کرد و پیام همبستگی تهران در برابر تهدیدات علیه صلح و امنیت منطقه را دریافت نمود. همچنین، گزارشهایی از احتمال ارسال دو هزار پهپاد جرانیوم-۲ از سوی روسیه به ونزوئلا منتشر شده که نشاندهنده عزم مسکو برای حمایت از متحد خود در برابر تحرکات نظامی آمریکا است.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، با اعزام سه ناوشکن موشکانداز، یک زیردریایی هستهای و حدود ۴۵۰۰ تفنگدار دریایی به آبهای کارائیب، فشار نظامی بر ونزوئلا را افزایش داده است. این عملیات که به گفته مقامات آمریکایی برای مقابله با قاچاق مواد مخدر انجام میشود، از سوی کاراکاس به عنوان تهدیدی مستقیم علیه حاکمیت ملی این کشور تلقی شده است. واشنگتن همچنین جایزه دستگیری نیکولاس مادورو را به اتهام ارتباط با «کارتل خورشیدها» به ۵۰ میلیون دلار افزایش داده است.
مادورو این اتهامات را «پروپاگاندای سیاسی» خوانده و اعلام کرده که بیش از ۴.۵ میلیون نیروی شبهنظامی برای دفاع از خاک ونزوئلا آماده شدهاند. او در سخنرانی اخیر خود، حضور هشت ناوشکن آمریکایی با ۱۲۰۰ موشک را «تهدیدی جنایتکارانه» توصیف کرد و از آمادگی کشورش برای مقابله با هرگونه تهاجم خبر داد.

همکاری نظامی ایران و ونزوئلا از اوایل دهه ۲۰۰۰ آغاز شد و در سال ۲۰۰۶ با امضای توافقنامهای برای انتقال فناوری پهپاد، وارد مرحله جدیدی شد. به گزارش «میامی هرالد»، هوگو چاوز، رئیسجمهور وقت ونزوئلا، در سال ۲۰۱۲ از تولید پهپادهای «آرپیا-۰۰۱» با کمک ایران خبر داد. این پهپادها که بر اساس مدل مهاجر-۲ ایران ساخته شدهاند، برای نظارت و شناسایی استفاده میشدند.
از سال ۲۰۲۰، با تأسیس شرکت «ایانسا» در ونزوئلا، تولید پهپادهای پیشرفتهتر مانند ANSU-100 و ANSU-200 با کمک فناوری ایرانی آغاز شد. ANSU-100، مجهز به بمبهای هدایتشونده «قائم»، ونزوئلا را به اولین کشور آمریکای لاتین با پهپادهای مسلح تبدیل کرد. مدل زامورا V-1 نیز، که از شاهد-۱۳۶ الهام گرفته شده، به عنوان پهپاد انتحاری کوتاهبرد معرفی شده است.
تحرکات نظامی آمریکا در کارائیب با واکنشهای متفاوتی در منطقه مواجه شده است. کشورهای کلمبیا، کاستاریکا و مکزیک این اقدامات را محکوم کرده یا ابراز نگرانی کردهاند، در حالی که ترنیداد و توباگو از آن حمایت کردهاند. اخیراً، حمله یک پهپاد حامل مواد منفجره به کشتی نیروی دریایی کلمبیا در رودخانه پوتومایو، گمانهزنیها درباره دخالت ونزوئلا و تلاش آمریکا برای توجیه مداخله بیشتر در منطقه را افزایش داده است.
چین نیز نسبت به حضور نظامی آمریکا در کارائیب ابراز نگرانی کرده و مائو نینگ، سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور، هرگونه اقدام نقضکننده حاکمیت ملی ونزوئلا را محکوم کرد. این در حالی است که روابط تجاری ونزوئلا و چین، به ویژه در حوزه اقتصادی، به کاهش اثرات تحریمهای آمریکا کمک کرده است.
با افزایش تنشها در کارائیب، خطر درگیری نظامی غیرمستقیم یا محدود میان آمریکا و ونزوئلا افزایش یافته است. تحلیلگران معتقدند که حمایت روسیه، چین و ایران از ونزوئلا، همراه با توان پهپادی این کشور، میتواند مانع از اقدامات تهاجمی مستقیم آمریکا شود. با این حال، لفاظیهای جنگطلبانه واشنگتن و پاسخهای قاطع کاراکاس، منطقه را در آستانه بحرانی جدید قرار داده است.

پهپادهای شاهد، ستون دفاعی ونزوئلا علیه تهاجم احتمالی آمریکا / بازی بزرگ در آمریکای لاتین: وقتی تهدید ترامپ با حمایت مسکو و پکن روبرو میشود
ماجراجویی نظامی جدید دونالد ترامپ، اینبار در حوزه کارائیب و علیه کشور ونزوئلا، بحثها درباره چگونگی مواجهه دولت آن کشور علیه تشدید نظامی واشنگتن را در رسانههای مختلف برانگیخته است.
به گزارش کبنا نیوز ماجراجویی نظامی جدید دونالد ترامپ، اینبار در حوزه کارائیب و علیه کشور ونزوئلا، بحثها درباره چگونگی مواجهه دولت آن کشور علیه تشدید نظامی واشنگتن را در رسانههای مختلف برانگیخته است.
فابیو کاریسیو، خبرنگار تحیقاتی و تحلیلگر آلترناتیو ایتالیایی در گزارشی در وبگاه «وترنز تودی»، به نقش احتمالی پهپادهای شاهد ۱۳۶(یا ژرانیوم روسی) در درگیری واشنگتن-کااراکاس و پشتیبانی محور پکن-مسکو-تهران از دولت قانونی ونزوئلا پرداخته است.
۲۰۰۰هواپیمای بدون سرنشین روسی "جرانیوم" در ونزوئلا برای جلوگیری از تهدیدات ترامپ در ونزوئلا مستقر است. حتی قصر مار آ لاگو نزدیک به شعاع انتقام نظامی وئزوئلا قرار دارد.
اهداف نظامی آمریکا در شعاع پهپادهای روسی مستقر در کاراکاس قرار دارند.
هواپیماهای بدون سرنشین قدرتمند و ویرانگر روسی Geranium ۲ که از روی پهپادهای ایرانی شاهد ۱۳۶ ساختهشدهاند، از پیش در ونزوئلا مستقر شده بودند و بنابراین، در صورت تهدید ملموس علیه این کشور آمریکای لاتین، آماده حمله هستند. ونزوئلا ۶ سال است که تحت حمایت روسیه و چین قرار دارد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی نزدیک به ارتش روسیه، نیوز-پراودا، مسکو، پکن و تهران از سال ۲۰۱۹ از کاراکاس و رئیس جمهور منتخب قانونی نیکولاس مادورو دفاع می کنند، یعنی از زمانی که دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده در دور اول دولت خود، این جمهوری بولیواری سوسیالیست مسیحی را با حملات الکترومغناطیسی وحشتناک ارتش ایالات متحده، به امید دستیابی به تغییر رژیم، مورد حمله قرار داد. حملهای که برای اولین بار توسط تیم ضداطلاعاتی آمریکایی سیا در سال ۲۰۰۲ انجام شد. سپس تکتیراندازان مزدور آمریکا بودند که به جمعیت شلیک کردند تا اعتراض سراسری علیه رئیس جمهور هوگو چاوز را در یک توطئه نظامی-اطلاعاتی که شکست خورد، کلید بزنند، برخلاف یک توطئه مشابه که به همان شیوه توسط آژانسهای اطلاعاتی متحد غربی موسوم به «پنج چشم» در سال ۲۰۱۴ در کیف، پایتخت اوکراین، انجام شد.

رئیس جمهور آمریکا، که بعد از دیدار با پوتین در آلاسکا، با اظهارات ولادیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین و رهبران اروپایی و ناتو که مخالف صلح در اوکراین هستند، دوباره تغییر موضع داده، تا آنجا پیش رفته است که تهدید به تحریمهای اقتصادی جدید علیه مسکو کرده و کشتی جنگی نظامی آمریکا را به آبهای نزدیک کاراکاس فرستاده است.
در ۲۵ اوت، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، اظهار داشت که می خواهد نام «وزارت دفاع» را به «وزارت جنگ» تغییر دهد (نام قبلی آن نهاد تا سال ۱۹۴۷). او به وزیر دفاع خود، پیت هگست، گفت که نام فعلی "به نوعی خوب به نظر نمی رسد." ترامپ، با این استدلال که ایالات متحده "جنگ جهانی اول را برد، جنگ جهانی دوم را برد، همه چیز را برد"، منطق "دفاعی" بودن پنتاگون را زیر سوال می برد.
درست مقارن با این که ایالات متحده کشتیهای جنگی را به سمت ونزوئلا حرکت می دهد، یک کشتی نیروی دریایی کلمبیا توسط یک هواپیمای بدون سرنشین پر از مواد منفجره در رودخانه پوتومایو در نزدیکی پورتو لگوئیزامو، مورد حمله قرار گرفت. انفجار به عرشه کشتی آرک هیخامون آسیب رسانده است. هیچ زخمی گزارش نشده است. این اتفاق چند روز پس از آن رخ داد که ایالات متحده سه ناوشکن را در نزدیکی ونزوئلا مستقر کرد و کلمبیا علنا پیمان نظامی با کاراکاس را رد کرده بود.
به گزارش نیوز-پراودا، این" حوادث مرموز "در کلمبیا می تواند برای توجیه دخالت بیشتر ایالات متحده در منطقه استفاده شود—یا برای فشار بر بوگوتا برای ملحقشدن به نقشهی واشنگتن.
خطر بالقوه بالا برای فلوریدا و مار آ لاگو مانور
ترامپ نمی تواند درباره ونزوئلا جوک بگوید، زیرا ریسک به خطر انداختن فلوریدا و اقامتگاه میلیونها دلاری خود او را در بر دارد.
وبگاه اطلاعاتی- نظامی روسیه، نیوز-پراودا قبلا نقشهای را منتشر کرده است که اهداف نظامی متعلق به ایالات متحده را در محدوده بالقوه هواپیماهای بدون سرنشین جرانیوم نشان می دهد.
اما این محاسبه بر اساس حداقل برد ۲۰۰۰ کیلومتر بود، حتی اگر این پهپادهای کامیکاز پیچیده، ساختهشده از روی مدل ایرانی شاهد ۱۳۶، با وجود وزن تقریبی ۲۰۰ کیلوگرم ، از جمله ۴۰ کیلوگرم مواد منفجره، قادر به پرواز ۲۵۰۰ کیلومتر با حداکثر سرعت ۱۸۵ کیلومتر در ساعت باشند.، پس قادر به ضربه زدن به میامی، تامپا و پالم بیچ نیز خواهند بود، و عمارت مار آ لاگو ترامپ را در این مکان آخری نابود خواهند کرد…
جنگ الکترومغناطیسی مرگبار ترامپ در سال ۲۰۱۹
ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، که در سال ۲۰۱۹ باعث مرگ هزاران نفر از طریق تحریمهای اقتصادی شدید در مقابل کاراکاس و حتی خرابکاری الکترومغناطیسی وسیع شد(که حتی قادر به غیرفعال کردن اتاقهای عمل بیمارستانها بود) اخیرا به سه روش به تخاصم علیه مادورو بازگشته است.
- با یک عملیات روانی-تبلیغاتی که توسط ایلون ماسک علیه دولت بولیوار تامین می شود.
- با افزایش پاداش از ۲۵ میلیون دلار به ۵۰ میلیون دلار برای دستگیری رئیس جمهور ونزوئلا، که کاخ سفید مدعی است با کارتلهای مواد مخدر آمریکای لاتین ارتباط دارد.
- و با ارسال سه کشتی جنگی به دریای کارائیب برای ایجاد یک تهدید روانی مشخص.
در ۱۸ اوت، رویترز گزارش داد که ناوشکن های USS Gravely (ddg-۱۰۷) ، USS Jason Dunham (ddg-۱۰۹) و USS Sampson (ddg-۱۰۲) در عرض ۳۶ ساعت به آب های ونزوئلا نزدیک شدند تا با کارتلهای مواد مخدر مبارزه کنند.
این آژانس این اطلاعات را به منابع مرتبط با وزارت دفاع آمریکا نسبت داد. این خبر با عناوین هشدارآمیز درباره عملیات دریایی قریب الوقوع در کارائیب، در حالی که به دنبال تقویت این «روایت» کاخ سفید است که ونزوئلا تهدیدی برای امنیت ایالات متحده محسوب می شود، تقویت شد.
با این حال، این سه اقدام دقیقا به دلیل حمایت بی قید و شرط دو قدرت هستهای مانند روسیه و چین، آمادهی مداخله در صورت تشدید جدی- مانند سال ۲۰۱۹ در برابر خرابکاریهای الکترومغناطیسی آمریکا علیه کاراکاس- شکست خورده است.
تحرکات آمریکا با بهانه مواد مخدر، در حالی است که مادورو با کارتلهای مواد مخدر، که عملا دوستان رقیب سیاسی او هستند که توسط آمریکا حمایت می شود، برخوردهای آشکاری داشته است.
اما مانورهای آمریکا علیه ونزوئلا، به دلایلی خاص، کاملا بی اثر هستند:
- ماسک با ترامپ درگیری پیدا کرده و بنابراین حمایت مالی و رسانههای اجتماعی خود را از کمپین افترا علیه مادورو پس گرفته است.
همه روزنامه نگاران تحقیقاتی بین المللی می دانند که دولت بولیواری ونزوئلا، سرکوب جدی قاچاق مواد مخدر را اجرا کرده است ، حتی کسانی را که روابط نزدیکی با رقیب سیاسی رییسجمهور، یعنی خوان گوایدو، داشتند دستگیر کرده است. گوایدو مشکوک به این است که یک مامور مخفی آموزش دیده توسط سیا است و با وجود ارتباط شرم آور او با مقامات کارتل کلمبیا، توسط باراک اوباما و دونالد ترامپ حمایت می شود.
امروز ، خبر اعزام هواپیماهای بدون سرنشین روسی Gernaium ۲ به ونزوئلا ، که توسط وب سایت News-Pravda گزارش شده و همچنین در یک ویدیو که در شبکههای اجتماعی میلیتاری آمریکای لاتین منتشر شده است، شکی باقی نمی گذارد که پوتین آماده دفاع از دولت تحتپشتیبانی خود، به هر قیمتی است.
و این باعث می شود که آخرین حرکت نظامی ترامپ به عنوان یک تهدید خام به نظر برسد، شبیه به استقرار زیردریاییهای نیروی دریایی ایالات متحده در نزدیکی روسیه.
ژرانیومهای روسیه برای ونزوئلا
وضعیت با تحویل هواپیماهای بدون سرنشین روسیه چگونه تغییر خواهد کرد؟ افزایش فعالیت نظامی آمریکا در کارائیب این بحث را دامن زده که ونزوئلا در صورت وقوع یک درگیری بالقوه، چگونه می تواند پاسخ دهد. و آخرین دستاوردهای مهندسی پهپاد می تواند به یاری او بیاید.

وبگاه نیوز- پراودا بحث مهم و جالبی را مطرح کرده است:
"ما فرض می کنیم که ۲۰۰۰ "ژرانیوم" به جمهوری بولیوار تحویل داده شده است. سپس ونزوئلاییها قادر خواهند بود به پایگاه های آمریکایی در منطقه کارائیب و تحت شرایط خاص، حتی تاسیسات در سرزمین اصلی ایالات متحده دسترسی پیدا کنند."
ونزوئلا با پهپادهای مسلح طراحیشده توسط ایران برای حمله احتمالی آمریکا آماده میشود
میامی هرالد نوشت: گزارشها حاکی است که «دونالد ترامپ» در حال بررسی گزینههای تهاجمی علیه «نیکولاس مادورو» است و «کارولین لویت»، دستیار ارشد او، از آمادگی رئیسجمهور سابق برای اقدام سخن گفته است.
در ادامه این مطلب آمده است: وقتی که «هوگو چاوز»، رهبر ونزوئلا، در ژوئن ۲۰۱۲ در یک برنامه زنده تلویزیونی سراسری با افتخار اعلام کرد که کشورش در حال ساخت «هواپیماهای بدون سرنشین» است، این خبر هم حامیان و هم مخالفان او را غافلگیر کرد. او سه نمونه اولیه را نمایش داد و در لحنی چالشبرانگیز گفت کشورش حق دارد چنین فناوریای تولید کند، هرچند مدعی بود که این پهپادها مسلح نیستند.
امروز، در شرایطی که رژیم کاراکاس اعلام کرده برای دفاع از خود در برابر تنشهای فزاینده ناشی از اعزام بیش از شش ناو قدرتمند آمریکایی به سواحل کارائیب، پهپادها را بهکار خواهد گرفت، کمتر کسی از جزئیات توسعه یکی از پیشرفتهترین برنامههای پهپادی در آمریکای لاتین اطلاع دارد.
نکته حساس اینجاست که هرچند پهپادها در خاک ونزوئلا ساخته میشوند، اما بخشی از کنترل آنها در دست ایران است. پیوندهای دیرینه کاراکاس و تهران همواره منبع اختلاف میان ونزوئلا و ایالات متحده بوده و آمریکا بارها ونزوئلا را متهم کرده که به حزبالله اجازه داده از این کشور بهعنوان دروازه ورود به منطقه استفاده کند.
ایالات متحده بهشدت این تحولات را رصد میکند. اندیشکدههایی مانند «مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی» و «ابتکار دیالوگو» در فرماندهی جنوبی آمریکا تحلیلهایی درباره «تهدید نامتقارن جدید» پهپادها در دست یک رژیم متحد ایران منتشر کردهاند. نگرانی اصلی فقط این نیست که ونزوئلا ممکن است از پهپادها برای نظارت یا ارعاب مخالفان داخلی بهره ببرد، بلکه خطر انتقال فناوری به دولتهای دیگر یا گروههای جنایی و شبهنظامی منطقه نیز مطرح است.
«فرزین ندیمی»، پژوهشگر ارشد مؤسسه واشنگتن برای سیاست خاورنزدیک، هشدار داد که از سال ۲۰۲۲ پهپادهای خارجشده از تأسیسات نظامی ونزوئلا به بمبهای کوچک مجهز شدهاند. او نوشت: «فرماندهی جنوبی ایالات متحده همه این تحولات را با نگرانی دنبال میکرد.»

پروژه مخفی چاوز ناگهانی شکل نگرفته بود. پشت پرده، بیش از شش سال همکاری با تهران جریان داشت. آنچه با یک قرارداد ۲۸ میلیون دلاری و کیتهای مونتاژ پهپاد «مهاجر-۲» آغاز شد، سرانجام به یک برنامه قدرتمند پهپادی تبدیل شد که اکنون نهتنها واحدهای شناسایی، بلکه سیستمهای مسلح، مدلهای پنهانکار و پهپادهای انتحاری الهامگرفته از طراحیهای ایرانی تولید میکند. این جهش فناورانه، همسایگانی مانند کلمبیا را نگران کرده و از دید واشنگتن به دلیل پیامدهای راهبردیاش در نیمکره غربی با دقت بررسی میشود.
روزنامه میامی هرالد با دستکم شش نفر از افراد آشنا با روابط نزدیک ونزوئلا و ایران طی دو دهه گذشته گفتوگو کرده و همچنین به دهها سند رسمی دولت ونزوئلا – بعضی امضاشده توسط خود چاوز – دست یافته است که نشان میدهد میلیاردها دلار در این شراکت پنهانی هزینه شده است. بسیاری از این معاملات پشت پروژههایی که در ظاهر بیضرر بهنظر میرسیدند – مثل کارخانه دوچرخه یا تراکتور – پنهان شدند، اما در عمل پوششی برای اهداف نظامی حساس بودند.
در قلب این اتحاد نظامی میان کاراکاس و تهران، خواسته چاوز برای مسلح شدن به سلاحهایی قرار داشت که بتوانند قدرت نظامی ایالات متحده را به چالش بکشند.
انقلاب پهپادی
در اوایل دهه ۲۰۰۰، نیروهای مسلح بولیواری ونزوئلا هیچ تجربهای در زمینه پهپاد نداشتند. عملیاتشان کاملاً متکی به هواپیماهای سنتی و سیستمهای نظارت کلاسیک بود. این وضعیت در سال ۲۰۰۶ تغییر کرد، زمانی که کاراکاس توافقنامهای فنی-نظامی با تهران امضا کرد که شامل انتقال فناوری پهپاد، آموزش و تأمین قطعات بود.
شرکت ایرانی «صنایع هواپیماسازی قدس»، سازنده «مهاجر-۲»، کیتهای اولیه را فراهم کرد. مهندسان ونزوئلایی برای آموزش به ایران رفتند و تیمهای ایرانی در پایگاه هوایی «ال لیبرتادور» در ماراکای، در ایالت مرکزی آراگوا، کارگاههایی را زیر نظر «شرکت صنایع نظامی ونزوئلا» برپا کردند.
مونتاژ مخفیانه در سال ۲۰۰۹ آغاز شد. پهپاد «آرپیا-۰۰۱»، مشتق مستقیم مهاجر-۲ با دهانه بال ۱۲ فوت، اولین پهپاد تولیدی ونزوئلا شد. در سال ۲۰۱۲ چاوز آن را برای نخستین بار بهطور عمومی نمایش داد.

«آرپیا-۱» حدود ۱۹۰ پوند وزن دارد، میتواند پرواز نسبتاً طولانی داشته باشد و برد آن حدود ۶۰ مایل است. این پهپاد به دوربینهای عکس و ویدیوی باکیفیت مجهز است و عمدتاً برای مأموریتهای نظارت و شناسایی استفاده میشود. همچنین قابلیت پشتیبانی از مأموریتهای غیرنظامی مانند پایش زیرساختهای نفت و انرژی، مدیریت بلایای طبیعی یا مبارزه با قاچاق مواد مخدر را دارد. در واقع، در سال ۲۰۱۲ گزارش شد که یک پهپاد ونزوئلایی هواپیمای کوچکی را که مظنون به حمل مواد مخدر بود شناسایی کرد.
منابعی به هرالد گفتند مدلهای دیگری هم بهزودی و با کمک ایران توسعه یافتند. یک منبع ناشناس گفت: «همکاری با ایران حیاتی بود. ونزوئلا هرگز نمیتوانست بهتنهایی پهپاد بسازد. حتی امروز هم کنترل این تأسیسات در دست ایرانیهاست و پرسنل ونزوئلا بدون اجازه آنها نمیتوانند وارد شوند.»
کارخانه پهپاد در ماراکای بسته به بحرانهای اقتصادی و سیاسی بهطور متناوب فعالیت داشت. تا سال ۲۰۱۳ و در دوران مادورو، تنها حدود ۱۵ فروند «آرپیا» ساخته شده بود که عمدتاً برای گشت مرزی و نظارت بر زیرساختهای نفتی به کار میرفتند. سقوط اقتصادی ونزوئلا پروژه را بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ متوقف کرد.
در سال ۲۰۱۹، بر اساس اسناد داخلی درزکرده، تنها یک پهپاد «آرپیا» فعال باقی مانده بود. جالب آنکه همان سال، مادورو از یک سوءقصد با پهپادهای تجاری حامل مواد منفجره جان سالم به در برد – رویدادی که او را متقاعد کرد صنعت پهپاد ملی را احیا کند.
بازگشت پروژه در دوران مادورو
در سال ۲۰۲۰، دولت ونزوئلا شرکت «Empresa Aeronáutica Nacional S.A.» (ایانسا) را بهعنوان زیرمجموعه شرکت هواپیمایی ملی «کونویاسا» برای تولید پهپاد و هواپیما ایجاد کرد. کارگاههای ماراکای با کمک ایران دوباره فعال شدند، درست در زمانی که محدودیتهای صادرات تسلیحات تهران در حال برداشتهشدن بود.
دو سال بعد، ونزوئلا ناظران را با رونمایی از دو مدل پیشرفته پهپاد در رژه نظامی ۵ ژوئیه ۲۰۲۲ شگفتزده کرد: «ANSU-100» و «ANSU-200».
ANSU-100 نسخه بهروزشده و مسلح پهپاد آرپیاست که قادر به پرتاب بمبهای هدایتشونده هوا-سطح ایرانی از نوع «قائم» است.
ANSU-200 یک نمونه پرنده بالدیسکی است که از طراحیهای پنهانکار ایرانی الهام گرفته و بهعنوان «فناوری نسل بعد» معرفی شد.
با ANSU-100، ونزوئلا به اولین کشور آمریکای لاتین تبدیل شد که پهپادهای مسلح در اختیار دارد.
اکنون، با تجمع کشتیهای نیروی دریایی آمریکا در کارائیب – در قالب یک عملیات ضد مواد مخدر که بسیاری آن را تهدید آشکار علیه رژیم مادورو میدانند – کاراکاس سعی دارد قدرت نظامی خود را به رخ بکشد. اخیراً میلیونها شبهنظامی را بسیج کرده و اعلام کرده که ناوها و پهپادهای خود را مستقر خواهد کرد.

واکنش ونزوئلا به حضور نظامی آمریکا
«ولادیمیر پادرینو لوپز»، وزیر دفاع، در ویدئویی گفت این عملیات شامل «استقرار قابلتوجه پهپادها با مأموریتهای مختلف، پایگاههای پشتیبانی مردمی، گشتهای رودخانهای با تفنگداران دریایی و گشتهای دریایی در دریاچه ماراکایبو و خلیج ونزوئلا» است.
او همچنین از اعزام حدود ۱۵ هزار سرباز به مرز کلمبیا خبر داد تا عملیات ضد مواد مخدر را تقویت کنند و تأکید کرد این اقدام برای «حفاظت از حاکمیت و مبارزه با قاچاق مواد مخدر» است.
این تصمیم همزمان با استقرار نیروی دریایی ایالات متحده در کارائیب جنوبی اتخاذ شد. دولت ترامپ اخیراً سه ناوشکن موشکانداز، سه کشتی عملیات آبی-خاکی، یک رزمناو موشکانداز، یک زیردریایی هستهای تهاجمی و حدود ۴ هزار تفنگدار دریایی را به منطقه اعزام کرده است. گرچه مقامات آمریکایی گفتهاند این نیروها لزوماً علیه ونزوئلا استفاده نخواهند شد، این اقدام همزمان با افزایش جایزه واشنگتن برای دستگیری مادورو به ۵۰ میلیون دلار صورت گرفت؛ چرا که آمریکا او را متهم میکند رهبر شبکه قاچاق مواد مخدر موسوم به «کارتل خورشیدها»ست.
کاراکاس این اقدام آمریکا را «تشدید اقدامات خصمانه» خوانده است. وزیر خارجه ونزوئلا، «ایوان گیل»، از سازمان ملل خواست برای «توقف فوری» عملیات نظامی ایالات متحده مداخله کند و از «آنتونیو گوترش» دبیرکل خواست برای «بازگرداندن عقلانیت» وارد عمل شود.
همکاری پنهانی ایران و ونزوئلا
اگرچه همکاری نظامی ایران و ونزوئلا بهطور رسمی کمسروصدا بوده، اما چندین ماجرا زنگ خطر بینالمللی را به صدا درآورده است. در سال ۲۰۲۲، یک هواپیمای باری متعلق به «امترسور»، زیرمجموعه کونویاسا، با خدمهای متشکل از ایرانی و ونزوئلایی در آرژانتین توقیف شد. کاراکاس ادعا کرد هواپیما قطعات خودرو حمل میکرد، اما گزارشهایی از اسرائیل حاکی از آن بود که ممکن است به انتقال فناوری پهپاد مرتبط بوده باشد.

گزارشهای اطلاعاتی غربی ادعا کردهاند که کونویاسا/ایانسا بهعنوان پل هوایی برای انتقال ایستگاههای کنترل، دوربینهای با وضوح بالا و حتی موشکها از ایران عمل کرده است.
اسرائیل نیز نگرانی خود را ابراز کرده است. در سال ۲۰۲۲، «بنی گانتز»، وزیر دفاع وقت اسرائیل، ایران را به انتقال پهپادهای مسلح به ونزوئلا متهم کرد. تهران این موضوع را رد کرد، اما عکسهایی از پهپادهای ANSU-100 مجهز به موشک در ونزوئلا به این تردیدها دامن زد.
بین سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۶، پهپادهای ونزوئلا عمدتاً برای نظارت و گشتزنی استفاده میشدند. اما از سال ۲۰۲۲، با توسعه ANSU-100، تمرکز تغییر کرد: این پهپادها نهتنها مشاهده میکنند، بلکه میتوانند حمله کنند. تحلیلگران این تغییر را «ایرانیزهشدن» دکترین نظامی ونزوئلا میدانند؛ راهبردی برای جبران ضعفهای متعارف از طریق پهپادهای مسلح و مهمات سرگردان (پهپادهای انتحاری).
نمونهای از این روند، «زامورا V-1» بود که در سال ۲۰۲۴ توسط ونزوئلا رونمایی شد. این پهپاد انتحاری کوتاهبرد با الهام از «شاهد-۱۳۶» ایران طراحی شده بود؛ همان مدلی که روسیه در جنگ اوکراین استفاده کرده است. هرچند توان انفجاری محدودی دارد، اما گام دیگری در انتقال فناوری نظامی از تهران محسوب میشود.
حضور پهپادهای مسلح در ونزوئلا همسایگانش را نگران کرده است. در سال ۲۰۲۱، کلمبیا رسماً به نقض حریم هواییاش توسط یک پهپاد روسی «اورلان-۱۰» که در اختیار ارتش ونزوئلا بود اعتراض کرد. اکنون با عملیاتی شدن سیستمهای ANSU-100، خطر وقوع این نوع حوادث بین دو کشور افزایش یافته است.