تاریخ انتشار
چهارشنبه ۱۹ شهريور ۱۴۰۴ ساعت ۲۰:۳۴
کد مطلب : ۵۰۳۸۹۳
کبنا گزارش می‌دهد؛
قیمت یک مرغ متوسط در کهگیلویه و بویراحمد بیش از 320 هزار تومان است / تولید استان نزدیک به خودکفایی، اما قیمت مرغ سرسام‌آور است / آیا ستاد تنظیم بازار می‌تواند جلوی خروج مرغ از استان را بگیرد و از قیمت آن بکاهد؟
۰
کبنا ؛گرانی مرغ در کهگیلویه و بویراحمد این روزها به یکی از مهمترین دغدغه‌های مردم تبدیل شده است؛ در این استان با وجود ظرفیت تولید سالانه نزدیک به نیاز مردم، اکنون مرغ با قیمتی بیش از ۱۴۰ هزار تومان به دست مصرف‌کننده می‌رسد. خروج مرغ به استان‌های همجوار، هزینه‌های سنگین تولید، ضعف نظارت و نبود آینده‌نگری مدیریتی، معیشت شهروندان را تحت فشار قرار داده و جلسات ستاد تنظیم بازار نیز تاکنون نتوانسته راه‌حلی برای این بحران پیدا کند.
به گزارش کبنا، مرغ به‌عنوان اصلی‌ترین منبع پروتئین سفره خانوارهای ایرانی، در سال‌های اخیر به یکی از پرچالش‌ترین کالاهای اساسی تبدیل شده است. استان کهگیلویه و بویراحمد که جمعیت آن با محرومیت‌های تاریخی و مشکلات معیشتی روبه‌روست، امروز شاهد افزایش بی‌سابقه قیمت مرغ است؛ به‌گونه‌ای که قیمت هر کیلو مرغ در بازار آزاد از مرز ۱۴۰ هزار تومان عبور کرده و فشار سنگینی بر دوش مردم گذاشته است
استان کهگیلویه و بویراحمد دارای ۱۵۵ واحد مرغداری گوشتی است که از این میان ۱۳۰ واحد فعال و حدود ۲۵ واحد راکد یا غیرفعال هستند. برخی از واحدهای غیرفعال به دلیل شرایط بهداشتی و زیست‌محیطی امکان بازگشت به چرخه تولید را ندارند، اما بخشی از آنها در صورت حمایت و سرمایه‌گذاری مجدد قابل احیا هستند. بر اساس گزارش‌های رسمی، تولید سالانه مرغ استان نیز به حدود ۲۰ هزار تن رسیده که نیاز سالانه استان (حدود ۲۱ هزار تن) را تقریباً پوشش می‌دهد. به عبارت دیگر، استان در آستانه خودکفایی در تأمین مرغ قرار دارد. با وجود این ظرفیت تولیدی، باید پرسید چرا قیمت مرغ در استان به بالای ۱۴۰ هزار تومان رسیده است؟
در نشست امروز ستاد تنظیم بازار استان کهگیلویه و بویراحمد، موضوع گرانی مرغ به‌عنوان یکی از مهمترین دغدغه‌های مردم مطرح شد. سید امیرتیمور موسویان، مدیرکل صمت استان، با اشاره به قانون انتزاع گفت: «متولی اصلی بازار محصولات کشاورزی، سازمان جهاد کشاورزی است. صمت در کنار جهاد قرار دارد، اما مسئولیت اصلی تنظیم بازار مرغ با جهاد است. باید شفاف اعلام شود که میزان تولید مرغ استان چقدر است و آیا کمبود داریم یا مازاد تولید.»
در ادامه، نماینده جهاد کشاورزی توضیح داد: «مشکلی در تولید وجود ندارد، اما استقبال مرغداران از جوجه‌ریزی کاهش یافته و این مسئله تولید را تحت تأثیر قرار داده است. درباره قیمت‌گذاری هم باید گفت هیچ استانی به‌تنهایی قادر به تعیین نرخ مرغ نیست؛ بازار مرغ تابع عرضه و تقاضاست.»
تابش، مدیر نظارت بر بازار، نیز افزود: «کاهش تولید مرغ تنها مختص این استان نیست؛ بلکه در سطح کشور با این مشکل مواجه هستیم. عواملی مانند گرمای شدید، قطعی برق، نوسان نهاده‌ها و تلفات بالا باعث شده ریسک جوجه‌ریزی افزایش یابد.»
حمزه لقمانی، مدیرکل تعزیرات حکومتی استان، با انتقاد از وضعیت موجود تصریح کرد: «وقتی مرغ در استان تولید می‌شود، نرخ آن باید متناسب با شرایط محلی باشد. قیمت ۱۴۰ هزار تومان برای مرغ در این استان فقیر و محروم قابل قبول نیست. نباید به بهانه گرانی در استان‌های دیگر، نرخ را در اینجا هم بالا برد. مرغداری که از امکانات و نهاده‌های استان استفاده می‌کند، باید هم کالای خود را در استان عرضه کند و هم قیمت را بر اساس شرایط محلی رعایت نماید.»
نماینده جهاد کشاورزی در بخش دیگری از این نشست گفت: «اکنون در فصل پرمسافر قرار داریم. اگر تولید مرغ بیش از نیاز استان باشد، ممکن است بخشی از آن به استان‌های دیگر ارسال شود که این موضوع گاهی به کمبود در بازار داخلی منجر می‌شود. باید پیش‌بینی‌های لازم صورت گیرد تا مرغ تولیدی استان از بازار داخلی خارج نشود. در گذشته، برخی مرغداری‌ها به دلیل نبود هماهنگی یا همکاری کافی با مشکلاتی روبه‌رو شدند. یکی از راهکارها، واردات مرغ از سایر استان‌هاست. در مقایسه با استان‌های همجوار مانند خوزستان و فارس، تعداد مرغداری‌های فعال ما کمتر است و هزینه‌های بالای تولید (برای نمونه، دو میلیارد تومان در ۲۰ روز کاری)، ریسک‌پذیری پایین و تلفات فصلی، تولید استان را تحت فشار قرار داده است. در برخی واحدها افت تولید به ۷۰ درصد هم رسیده است. همچنین، زمان مورد نیاز برای رسیدن مرغ به وزن مناسب حدود ۵۸ روز است، اما گاهی وزن مرغ‌ها حتی به نیم کیلوگرم هم نمی‌رسد. اختلاف قیمت‌ها در شهرهای مختلف نیز مشکل‌ساز است؛ برای مثال در همدان ۱۳۵ هزار تومان و در مشهد ۱۳۸ هزار تومان. این نوسانات و نبود نرخ ثابت، بازار را رها کرده و مشکلات متعددی به وجود آورده است.»
در پایان این نشست، با رأی اعضای کمیته اقدام مشترک، تصمیم گرفته شد خروج مرغ از استان تا اطلاع ثانوی و بدون مجوز سازمان جهاد کشاورزی ممنوع شود.
بررسی‌ها نشان می‌دهد افزایش قیمت مرغ در کهگیلویه و بویراحمد به چند دلیل رخ داده است که یکی از آنها، خروج مرغ از استان است؛ در واقع، یکی از مهمترین دلایل افزایش قیمت، خروج مرغ تولیدی استان به بازارهای خارج است. با توجه به تقاضای بالاتر در استان‌های همجوار و نرخ‌های جذاب‌تر، بخشی از مرغ استان به‌طور غیررسمی صادر می‌شود و همین موضوع به کمبود عرضه در بازار محلی دامن می‌زند.
از سوی دیگر، مرغداران با هزینه‌های سنگینی روبه‌رو هستند. طبق گزارش‌ها، در برخی واحدها تنها در ۲۰ روز کاری، هزینه‌ها به بیش از ۲ میلیارد تومان می‌رسد. نوسانات قیمت نهاده‌ها (ذرت، سویا و جوجه یک‌روزه) و افزایش هزینه‌های انرژی (برق و سوخت) فشار مضاعفی بر تولیدکنندگان وارد کرده است.
مشکلات فصلی و اقلیمی یکی دیگر از عوامل گرانی مرغ است؛ گرمای شدید، قطعی برق و بیماری‌ها موجب افزایش تلفات و کاهش وزن مرغ‌ها شده است. به‌گونه‌ای که در برخی موارد وزن مرغ‌ها حتی به نیم کیلوگرم هم نمی‌رسد و راندمان تولید افت زیادی پیدا کرده است.
نوسانات بازار ملی را نیز نباید نادیده گرفت؛ بازار مرغ در ایران به‌شدت تحت تأثیر عرضه و تقاضای ملی است. برای مثال، قیمت مرغ در همدان به ۱۳۵ هزار تومان و در مشهد به ۱۳۸ هزار تومان رسیده است. این اختلاف قیمت‌ها باعث می‌شود مرغداران استان تمایل به عرضه محصول خود در استان‌های دیگر داشته باشند.
اما مهمترین عامل را شاید باید ضعف در سیاست‌گذاری و مدیریت دید؛ نبود آینده‌نگری در مدیریت بازار باعث شده استان در این مشکل گرفتار شود. به جای برنامه‌ریزی پیش‌دستانه، مسئولان تنها در جلسات به انتقاد و اظهارنظر بسنده می‌کنند. مگر نباید مسئولین آینده‌نگری کنند و دو روز گذشته، امروز و دو روز آینده را ببینند؟
بر اساس جدیدترین گزارش‌ها، قیمت مرغ در بازار عمومی کشور به حدود ۱۴۶٬۹۰۰ تومان رسیده است. در یاسوج نیز تقریباً به همین صورت است و در عمل مردم برای خرید یک مرغ متوسط باید بیش از ۳۲۰ هزار تومان بپردازند. به‌نظر می‌رسد بازار مرغ در استان نه‌تنها با افزایش قیمت روبه‌روست، بلکه نظارت مؤثری هم بر روند عرضه و تقاضا وجود ندارد.
شهروندان می‌گویند اگر از خروج مرغ از استان جلوگیری شود، قیمت‌ها متعادل خواهد شد. اجرای قاطع این مصوبه می‌تواند تعادل نسبی در بازار ایجاد کند. در کنار این، لازم است از مرغداران با تأمین نهاده‌ها با قیمت مناسب، پرداخت تسهیلات کم‌بهره و کمک به کاهش هزینه‌های تولید، حمایت شود. در کنار دو اقدام بالا لازم است با گران‌فروشی و واسطه‌گری از طریق دستگاه‌های نظارتی و تعزیرات نیز برخورد شود. آینده‌نگری در تولید نیز باید در نظر گرفته شود و برای جوجه‌ریزی مستمر، به‌ویژه در ایام پیک تقاضا مانند ماه رمضان و تابستان برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گیرد و در نهایت، آمار تولید و مصرف برای جلوگیری از شایعات و التهاب بازار به صورت مداوم اعلام شود. مسئولان هم باید بدانند باید به جای ژست انتقادی در جلسات، برنامه‌ریزی دقیق برای امروز و فردای بازار داشته باشند تا مردم بیش از این در تأمین ابتدایی‌ترین نیاز معیشتی خود دچار مشکل نشوند.
به گزارش کبنا، مرغ به‌عنوان اصلی‌ترین منبع پروتئین سفره خانوارهای ایرانی، در سال‌های اخیر به یکی از پرچالش‌ترین کالاهای اساسی تبدیل شده است. استان کهگیلویه و بویراحمد که جمعیت آن با محرومیت‌های تاریخی و مشکلات معیشتی روبه‌روست، امروز شاهد افزایش بی‌سابقه قیمت مرغ است؛ به‌گونه‌ای که قیمت هر کیلو مرغ در بازار آزاد از مرز ۱۴۰ هزار تومان عبور کرده و فشار سنگینی بر دوش مردم گذاشته است
استان کهگیلویه و بویراحمد دارای ۱۵۵ واحد مرغداری گوشتی است که از این میان ۱۳۰ واحد فعال و حدود ۲۵ واحد راکد یا غیرفعال هستند. برخی از واحدهای غیرفعال به دلیل شرایط بهداشتی و زیست‌محیطی امکان بازگشت به چرخه تولید را ندارند، اما بخشی از آنها در صورت حمایت و سرمایه‌گذاری مجدد قابل احیا هستند. بر اساس گزارش‌های رسمی، تولید سالانه مرغ استان نیز به حدود ۲۰ هزار تن رسیده که نیاز سالانه استان (حدود ۲۱ هزار تن) را تقریباً پوشش می‌دهد. به عبارت دیگر، استان در آستانه خودکفایی در تأمین مرغ قرار دارد. با وجود این ظرفیت تولیدی، باید پرسید چرا قیمت مرغ در استان به بالای ۱۴۰ هزار تومان رسیده است؟
در نشست امروز ستاد تنظیم بازار استان کهگیلویه و بویراحمد، موضوع گرانی مرغ به‌عنوان یکی از مهمترین دغدغه‌های مردم مطرح شد. سید امیرتیمور موسویان، مدیرکل صمت استان، با اشاره به قانون انتزاع گفت: «متولی اصلی بازار محصولات کشاورزی، سازمان جهاد کشاورزی است. صمت در کنار جهاد قرار دارد، اما مسئولیت اصلی تنظیم بازار مرغ با جهاد است. باید شفاف اعلام شود که میزان تولید مرغ استان چقدر است و آیا کمبود داریم یا مازاد تولید.»
در ادامه، نماینده جهاد کشاورزی توضیح داد: «مشکلی در تولید وجود ندارد، اما استقبال مرغداران از جوجه‌ریزی کاهش یافته و این مسئله تولید را تحت تأثیر قرار داده است. درباره قیمت‌گذاری هم باید گفت هیچ استانی به‌تنهایی قادر به تعیین نرخ مرغ نیست؛ بازار مرغ تابع عرضه و تقاضاست.»
تابش، مدیر نظارت بر بازار، نیز افزود: «کاهش تولید مرغ تنها مختص این استان نیست؛ بلکه در سطح کشور با این مشکل مواجه هستیم. عواملی مانند گرمای شدید، قطعی برق، نوسان نهاده‌ها و تلفات بالا باعث شده ریسک جوجه‌ریزی افزایش یابد.»
حمزه لقمانی، مدیرکل تعزیرات حکومتی استان، با انتقاد از وضعیت موجود تصریح کرد: «وقتی مرغ در استان تولید می‌شود، نرخ آن باید متناسب با شرایط محلی باشد. قیمت ۱۴۰ هزار تومان برای مرغ در این استان فقیر و محروم قابل قبول نیست. نباید به بهانه گرانی در استان‌های دیگر، نرخ را در اینجا هم بالا برد. مرغداری که از امکانات و نهاده‌های استان استفاده می‌کند، باید هم کالای خود را در استان عرضه کند و هم قیمت را بر اساس شرایط محلی رعایت نماید.»
نماینده جهاد کشاورزی در بخش دیگری از این نشست گفت: «اکنون در فصل پرمسافر قرار داریم. اگر تولید مرغ بیش از نیاز استان باشد، ممکن است بخشی از آن به استان‌های دیگر ارسال شود که این موضوع گاهی به کمبود در بازار داخلی منجر می‌شود. باید پیش‌بینی‌های لازم صورت گیرد تا مرغ تولیدی استان از بازار داخلی خارج نشود. در گذشته، برخی مرغداری‌ها به دلیل نبود هماهنگی یا همکاری کافی با مشکلاتی روبه‌رو شدند. یکی از راهکارها، واردات مرغ از سایر استان‌هاست. در مقایسه با استان‌های همجوار مانند خوزستان و فارس، تعداد مرغداری‌های فعال ما کمتر است و هزینه‌های بالای تولید (برای نمونه، دو میلیارد تومان در ۲۰ روز کاری)، ریسک‌پذیری پایین و تلفات فصلی، تولید استان را تحت فشار قرار داده است. در برخی واحدها افت تولید به ۷۰ درصد هم رسیده است. همچنین، زمان مورد نیاز برای رسیدن مرغ به وزن مناسب حدود ۵۸ روز است، اما گاهی وزن مرغ‌ها حتی به نیم کیلوگرم هم نمی‌رسد. اختلاف قیمت‌ها در شهرهای مختلف نیز مشکل‌ساز است؛ برای مثال در همدان ۱۳۵ هزار تومان و در مشهد ۱۳۸ هزار تومان. این نوسانات و نبود نرخ ثابت، بازار را رها کرده و مشکلات متعددی به وجود آورده است.»
در پایان این نشست، با رأی اعضای کمیته اقدام مشترک، تصمیم گرفته شد خروج مرغ از استان تا اطلاع ثانوی و بدون مجوز سازمان جهاد کشاورزی ممنوع شود.
بررسی‌ها نشان می‌دهد افزایش قیمت مرغ در کهگیلویه و بویراحمد به چند دلیل رخ داده است که یکی از آنها، خروج مرغ از استان است؛ در واقع، یکی از مهمترین دلایل افزایش قیمت، خروج مرغ تولیدی استان به بازارهای خارج است. با توجه به تقاضای بالاتر در استان‌های همجوار و نرخ‌های جذاب‌تر، بخشی از مرغ استان به‌طور غیررسمی صادر می‌شود و همین موضوع به کمبود عرضه در بازار محلی دامن می‌زند.
از سوی دیگر، مرغداران با هزینه‌های سنگینی روبه‌رو هستند. طبق گزارش‌ها، در برخی واحدها تنها در ۲۰ روز کاری، هزینه‌ها به بیش از ۲ میلیارد تومان می‌رسد. نوسانات قیمت نهاده‌ها (ذرت، سویا و جوجه یک‌روزه) و افزایش هزینه‌های انرژی (برق و سوخت) فشار مضاعفی بر تولیدکنندگان وارد کرده است.
مشکلات فصلی و اقلیمی یکی دیگر از عوامل گرانی مرغ است؛ گرمای شدید، قطعی برق و بیماری‌ها موجب افزایش تلفات و کاهش وزن مرغ‌ها شده است. به‌گونه‌ای که در برخی موارد وزن مرغ‌ها حتی به نیم کیلوگرم هم نمی‌رسد و راندمان تولید افت زیادی پیدا کرده است.
نوسانات بازار ملی را نیز نباید نادیده گرفت؛ بازار مرغ در ایران به‌شدت تحت تأثیر عرضه و تقاضای ملی است. برای مثال، قیمت مرغ در همدان به ۱۳۵ هزار تومان و در مشهد به ۱۳۸ هزار تومان رسیده است. این اختلاف قیمت‌ها باعث می‌شود مرغداران استان تمایل به عرضه محصول خود در استان‌های دیگر داشته باشند.
اما مهمترین عامل را شاید باید ضعف در سیاست‌گذاری و مدیریت دید؛ نبود آینده‌نگری در مدیریت بازار باعث شده استان در این مشکل گرفتار شود. به جای برنامه‌ریزی پیش‌دستانه، مسئولان تنها در جلسات به انتقاد و اظهارنظر بسنده می‌کنند. مگر نباید مسئولین آینده‌نگری کنند و دو روز گذشته، امروز و دو روز آینده را ببینند؟
بر اساس جدیدترین گزارش‌ها، قیمت مرغ در بازار عمومی کشور به حدود ۱۴۶٬۹۰۰ تومان رسیده است. در یاسوج نیز تقریباً به همین صورت است و در عمل مردم برای خرید یک مرغ متوسط باید بیش از ۳۲۰ هزار تومان بپردازند. به‌نظر می‌رسد بازار مرغ در استان نه‌تنها با افزایش قیمت روبه‌روست، بلکه نظارت مؤثری هم بر روند عرضه و تقاضا وجود ندارد.
شهروندان می‌گویند اگر از خروج مرغ از استان جلوگیری شود، قیمت‌ها متعادل خواهد شد. اجرای قاطع این مصوبه می‌تواند تعادل نسبی در بازار ایجاد کند. در کنار این، لازم است از مرغداران با تأمین نهاده‌ها با قیمت مناسب، پرداخت تسهیلات کم‌بهره و کمک به کاهش هزینه‌های تولید، حمایت شود. در کنار دو اقدام بالا لازم است با گران‌فروشی و واسطه‌گری از طریق دستگاه‌های نظارتی و تعزیرات نیز برخورد شود. آینده‌نگری در تولید نیز باید در نظر گرفته شود و برای جوجه‌ریزی مستمر، به‌ویژه در ایام پیک تقاضا مانند ماه رمضان و تابستان برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گیرد و در نهایت، آمار تولید و مصرف برای جلوگیری از شایعات و التهاب بازار به صورت مداوم اعلام شود. مسئولان هم باید بدانند باید به جای ژست انتقادی در جلسات، برنامه‌ریزی دقیق برای امروز و فردای بازار داشته باشند تا مردم بیش از این در تأمین ابتدایی‌ترین نیاز معیشتی خود دچار مشکل نشوند.
