جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد نباید گرفتار روزمرگی باشد! / یکی از کشاورزان: مهمترین مشکل ما بازار فروش و قیمت تضمین شده است / در نبود برنامه مدون، انگیزه کشاورزان برای توسعه و تنوع محصولات زیر کشت کاهش یافته است / چر از ظرفیت کشاورزی قراردادی به‌درستی استفاده نمی‌شود؟

با وجود ظرفیت‌های فراوان کهگیلویه و بویراحمد در حوزه کشاورزی، به دلیل روزمرگی حاکم بر سازمان جهاد کشاوری استان، خلاقیت چندانی ظهور و بروز نمی‌یابد. حتی از ظرفیت‌هایی مثل کشاورزی قراردادی نیز به‌درستی استفاده نمی‌شود. در نتیجه کشاورزان انگیزه چندانی برای گسترش فعالیت خود پیدا نمی‌کنند.
به گزارش کبنا، سال‌هاست که استان کهگیلویه و بویراحمد از نرخ بالای بیکاری رنج می‌برد، این در حالی است که همیشه در جلسات و سخنرانی‌های بعضی از مسئولین کهگیلویه و بویراحمد از ظرفیت‌های ناب و بکر این استان سخن گفته می‌شود. کهگیلویه و بویراحمد از نظر منابع آبی، زمین‌های حاصلخیز و ظرفیت‌های کشاورزی چیزی کم‌ندارد. حتی منابع طبیعی و فرهنگی استان در صورت مدیریت کارآمد می‌توانند موجب جذب گردشگری و در نتیجه رشد اقتصادی استان شوند. اما فارغ از اقتصاد گردشگری، این ظرفیت‌های کشاورزی است که می‌تواند هم موجب رشد اقتصادی استان شود و هم نرخ بیکاری را کاهش دهد.
فرض کنید کهگیلویه و بویراحمد درب‌های خود را به روی دنیای خارج از خود ببندد. در آن‌صورت که دیگر خبری از ورود گردشگر و فروش محصولات نیست. در چنین وضعیتی، تنها تولیدات کشاورزی می‌تواند شهروندان این استان را نجات دهد. همه چیز برای رشد تولیدات کشاورزی در این استان مهیاست؛ 10 درصد روان‌آب‌های کشور در کهگیلویه و بویراحمد است؛ میزان بارش سالیانه نیز دوبرابر میانگین بارش کشوری است. از سوی دیگر، آب و هوای چهار فصل استان این بستر را فراهم آورده که بیشتر محصولات مورد نیاز استان در شهرهای مختلف کشت شوند. از همه مهم‌تر ظرفیت دانشگاه‌های استان است که سالیانه دانشجویان متخصص در گرایش‌های مختلف کشاورزی در آن فارغ‌التحصیل می‌شوند، اما به دلیل کمبود فرصت، بخش زیادی از آنها نمی‌توانند جذب بازار کار شوند و یا به کارهای دیگر رو می‌آورند و یا ترجیح می‌دهند ادامه تحصیل دهند.
به‌هرحال همه‌چیز برای فعالیت در عرصه کشاورزی فراهم است. اما آمارها نشان می‌دهد رتبه کهگیلویه و بویراحمد در زمینه محصولات باغی و زراعی در اصلاً خوب نیست؛ رتبه 29 این استان حاکی از ناکارآمدی شیوه مدیریت در جهاد کشاورزی استان است.
هر چند هم‌اکنون 38 هکتار گلخانه در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد، اما ظرفیت این استان حداقل دوبرابر گلخانه‌های بالفعل است. از طرف دیگر تنوع بسیار بالای گیاهان دارویی باعث شده این استان از نظر گیاهان دارویی رتبه نخست کشوری را به خود اختصاص دهد.
آن‌چنان که کشاورزان کهگیلویه و بویراحمد می‌گویند مشکل آنها در کاشت، داشت و برداشت نیست؛ مسأله در نبود بازار و عدم قطعیت آنها در تعیین قیمت محصولات و به‌فروش‌رفتن آن است. زمانی که کشاورزان چشم‌اندازی برای فروش محصولاتشان نداشته باشند، یا از کار کشاورزی دست می‌کشند و یا این‌که سرمایه‌گذاری زیادی روی آن انجام نمی‌دهند. متأسفانه میدان میوه و تره‌بار در یاسوج هم در طول دهه‌های گذشته همواره به دلیل موانعی که پیش رویش بوده شکست خورده و نتوانسته است پا بگیرد.
از سوی دیگر، پرداخت تسهیلات در زمینه اشتغال در بخش کشاورزی در کهگیلویه و بویراحمد بسیار اندک است. با وجود افزایش 40 درصدی تسهیلات، باز هم تسهیلات کشاورزی در استان در رده‌های اخر قرار دارد. کمترین تسهیلات مربوط به حوزه مسکن و پس از آن کشاورزی است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد بارها از لزوم گسترده شدن بازار برای محصولات کشاورزی سخن گفته است، اما آن‌چه دیده و از کشاورزان شنیده می‌شود این است که آن‌ها همچنان بزرگترین مشکل خود را نبود بازار برای فروش محصولات عنوان می‌کنند. یکی از کشاورزان در این زمینه به کبنا گفت: «من یکسال گیاه دارویی کاشتم. جهادکشاورزی حمایتی نکرد. الأن سه سال از آن ماجرا می‌گذرد، هنوز در حال تسویه بدهی آن هستم؛ کاشت، داشت و برداشت، راحت‌ترین مرحله است. مهم بازار فروش و قیمت تضمین‌شده است.»
نبود بازار  بعضی از کشاورزان را بی‌انگیزه کرده است. می‌توان از ظرفیت‌های قانونی برای گسترده کردن بازار محصولات کشاورزی استفاده کرد. یکی از این ظرفیت‌ها کشاورزی قراردادی است. برای این منظور سامانه‌ای نیز طراحی شده است؛ سامانه هوشمند کشاورزی قراردادی، پلتفرمی جهت عقد قرارداد خرید تضمینی برخی محصولات کشاورزی نظیر گندم، ذرت، گوجه فرنگی و... زیر نظر سازمان جهاد کشاورزی و خدمات بانکی حوزه کشاورزی است. متأسفانه در کهگیلویه و بویراحمد یا این سامانه به‌درستی به کشاورزان معرفی نشده و یا جهاد کشاورزی و بانک کشاورزی همکاری‌های لازم را انجام نمی‌دهند. این در حالی است که جهاد کشاورزی استان می‌تواند فراخوان دهد افرادی که مهارت، دانش و توانایی کشاورزی دارند به این سامانه و یا خود سازمان جهاد مراجعه کرده و قرارداد ببندند. به این صورت که یک کشاورز بداند و مطمئن شود محصولی که تولید می‌کند به چه قیمتی به فروش می‌رود. چرا که گلایه اساسی کشاورزان از خرید تضمینی محصولات است.
از سوی دیگر جهاد کشاورزی می‌تواند با دانشگاه یاسوج تفاهم‌نامه منعقد کند و به دانشجویان نیازهای کشاورزی استان را اعلام نماید تا آنها نیز برنامه‌ای برای پس از فارغ‌التحصیلی خود داشته باشند و بدانند قرار است به چه کاری مشغول شوند و چه محصولی را در کدام نقطه استان بکارند. اما به دلیل روزمرگی حاکم بر جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد، تنها همان برنامه‌های روتین پیگیری می‌شود و خلاقیت چندانی در آن‌جا بروز و ظهور نمی‌یابد.
متأسفانه پس از تغییر دولت سکوت عجیبی این دستگاه عریض و طویل را فراگرفته است. گویا رئیس آن نیز منتظر است ببیند چه اتفاقی قرار است در دنیای سیاست رخ دهد. روشن است که نباید معیشت مردم به تغییر و تحولات سیاسی گره زده شود. چرا که افزایش تولیدات کشاورزی به‌واسطه گسترش بازار فروش می‌تواند علاوه بر کاهش نرخ بیکاری، نرخ رشد اقتصادی استان را نیز افزایش دهد.
نمودار محصولات باغی بر حسب استان‌ها (منبع: مرکز آمار ایران) 
تولید محصولات کشاورزی کشور در سال‌های اخیر
این گزارش نافی خدمات سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد نیست و صرفاً جهت اصلاح برخی رویه‌ها و فرایندهای نادرست منتشر شده است. پایگاه خبری کبنا نیوز آمادگی درج جوابیه مسئولین آن سازمان را دارد.