برای پیشگیری از بیماری آلزایمر چه باید کرد؟؛ ۳ رکن طلایی برای پیشگیری از آلزایمر

کبنا ؛یک متخصص مغز و اعصاب با تأکید بر اینکه آلزایمر هیچ درمان قطعی ندارد، سه رکن اصلی فعالیت ذهنی، تحرک بدنی و رژیم غذایی سالم را به عنوان راهکارهای طلایی برای پیشگیری از این بیماری معرفی می‌کند. او هشدار می‌دهد که افزایش جمعیت سالمند در ایران، لزوم توجه جدی به این معضل را بیش از پیش کرده است.
به گزارش کبنا به نقل از همشهری آنلاین، آلزایمر، این نام آشنا اما پیچیده، به عنوان شایع‌ترین دلیل زوال عقل، هر ساله قربانیان بیشتری می‌گیرد. در آستانه روز جهانی آلزایمر، هشدارهای متخصصان این حوزه نگران‌کننده است: این بیماری درمان قطعی ندارد و داروهای موجود تنها روند آن را کند می‌کنند. اما نکته امیدبخش اینجاست که با اتکا بر دانش پیشگیری، می‌توان تا حد زیادی از این بیماری فاصله گرفت.
دکتر محمدحسین حریرچیان، متخصص مغز و اعصاب، در گفت‌وگویی با خبرگزاری مهر به تشریح ابعاد مختلف این بیماری و راه‌های پیشگیری از آن پرداخته است.
نگاهی به بیماری آلزایمر و علائم آن
دکتر محمدحسین حریرچیان، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، آلزایمر را بیماری ناشی از تحلیل تدریجی سلول‌های عصبی معرفی کرد که به کاهش ظرفیت شناختی فرد منجر می‌شود. این بیماری عمدتاً سالمندان را درگیر می‌کند و با افزایش جمعیت این گروه سنی در کشور، انتظار می‌رود شمار مبتلایان به آن رو به رشد باشد.
وی با اشاره به علائم بیماری توضیح داد: «اختلالات شناختی در آلزایمر معمولاً از حافظه نزدیک شروع می‌شود؛ به طوری که فرد ممکن است حوادث دیروز را به خاطر نیاورد، اما حافظه دور او تا مراحل پیشرفته بیماری دست‌نخورده باقی بماند. این تضاد گاهی باعث سوءتفاهم اطرافیان و تصور عمدی بودن فراموشی‌ها می‌شود.»
سه رکن طلایی برای پیشگیری از آلزایمر
دکتر حریرچیان با تأکید بر این که پیشگیری باید در اولویت باشد، سه عامل اصلی را برای جلوگیری از افت شناختی برشمرد:
۱. فعالیت ذهنی مداوم: کنار گذاشتن فعالیت‌های فکری پس از بازنشستگی، خطرناک است. مطالعه، حل جدول، یادگیری مهارت‌های جدید مانند یک زبان تازه و حفظ شعر، مغز را فعال نگاه می‌دارد.
۲. تحرک بدنی روزانه: فعالیت فیزیکی منظم، مانند ۳۰ دقیقه پیاده‌روی روزانه، نه تنها برای جسم که برای مغز نیز مفید است و به حفظ حجم آن و کند کردن روند تحلیل شناختی کمک می‌کند.
۳. رژیم غذایی سالم: پیروی از الگوی غذایی مدیترانه‌ای، شامل مصرف فراوان سبزیجات، میوه‌ها و غذاهای تازه، نقش بسزایی در سلامت مغز ایفا می‌کند. در مقابل، مصرف فست‌فودها می‌تواند روند بیماری را تشدید کند.
هشدار درباره داروهای آلزایمر و نقش بیماری‌های زمینه‌ای
این متخصص مغز و اعصاب در مورد داروهای رایج آلزایمر گفت: «داروهای موجود فقط می‌توانند روند بیماری را کند کرده و وضعیت را به طور نسبی تثبیت کنند، اما هیچ‌کدام درمان قطعی محسوب نمی‌شوند.» او حتی در مورد داروهای جدید تزریقی هشدار داد: «این داروها با وجود هزینه‌های سنگین، اثر چشمگیری نشان نداده‌اند و بیشتر جنبه تجاری دارند و فقط در مراحل بسیار اولیه ممکن است مؤثر باشند.»
وی همچنین به ارتباط بیماری‌هایی مانند دیابت و فشار خون بالا با زوال عقل اشاره کرد و توضیح داد: «بسیاری از بیماران، علاوه بر تغییرات بافتی مغز، دچار تنگی عروق و سکته‌های مغزی خرد نیز هستند. کنترل مناسب این بیماری‌ها می‌تواند از بروز یا تشدید زوال عقل جلوگیری کند.»
توصیه‌های کلیدی برای خانواده‌های بیماران
دکتر حریرچیان بر دو نکته اساسی برای نگهداری از بیماران آلزایمری تأکید کرد:
- ثبات محیط زندگی: جابه‌جایی بیمار بین منزل فرزندان، حتی با نیت خیر، می‌تواند باعث سردرگمی، توهم و اضطراب شدید او شود. بهترین حالت، زندگی بیمار در فضای آشنا و ثابت و رفت‌وآمد اطرافیان به دیدار اوست.
- آموزش و درک علائم روانی: توهم، بدبینی و سوءظن بخشی از سیر بیماری هستند. ناآگاهی خانواده‌ها از این موضوع می‌تواند به تنش‌های جدی منجر شود. برخورد با این علائم باید همراه با درک و حمایت باشد، نه تقابل و بحث.
در پایان، وی به وجود نرم‌افزارهای ویژه‌ای اشاره کرد که با ارائه تمرینات ساده ذهنی مطابق با مرحله بیماری، به عنوان بخشی از فرآیند توانبخشی شناختی می‌توانند به بیماران کمک کنند.