پشت پرده شکار جنگنده‌های پیشرفته هند توسط پاکستان؛ رد پای پکن در عملیات شگفت‌انگیز

کبنا ؛جنگ هند و پاکستان نخستین درگیری‌ای بود که در آن جنگنده‌ها و موشک‌های پیشرفته چینی در برابر تسلیحات غربی و روسی به کار گرفته شدند و سقوط رافائل‌های هند نگرانی‌های جدی به وجود آورده است.
به گزارش کبنا نیوز، مردم روستا به شنیدن صدای جت‌های جنگنده از پایگاه هوایی نزدیک عادت داشتند،  اما این صدا بلندتر و ناآشناتر بود؛ غرشی که با انفجارهای مکرر قطع می‌شد. ساکنان روستای آکالیا کالان در شمال هند، در ساعات اولیه بامداد هفتم مه با وحشت از خواب پریدند. بیرون، گوی آتشینی را دیدند که از بالای سرشان گذشت و در مزرعه‌ای نزدیک سقوط کرد. لاشه هواپیما به ‌وضوح نشان می‌داد که جنگنده‌ بوده. به گفته روستاییان، دو نفر رهگذر در این حادثه جان باختند. دو خلبان هندی پیش از سقوط با صندلی اضطراری خارج شده بودند و زخمی در مزرعه‌ای نزدیک پیدا شدند.
به گزارش اکونومیست، هند هنوز رسماً این حادثه را تأیید نکرده، اما به نظر می‌رسد این یکی از چندین جنگنده‌ای باشد که در جریان درگیری چهاره ‌روزه با پاکستان در ماه مه از دست داده است. دولت هند ادعای پاکستان مبنی بر سرنگونی شش جنگنده، از جمله سه فروند از جت‌های مدرن رافائل فرانسوی را رد می‌کند. اما مقامات نظامی خارجی معتقدند که پنج هواپیمای هندی، از جمله دست‌کم یک فروند رافائل نابود شده‌اند. مقامات نظامی هند اگرچه از اعلام دقیق تعداد خودداری می‌کنند، اما اکنون پذیرفته‌اند که تعدادی هواپیما را از دست داده‌اند. افزون بر این، آن‌ها اکنون به‌تدریج اشاره می‌کنند که این تلفات نه به دلیل ضعف فناوری، بلکه به علت خطاهای عملیاتی هند بوده است.
این اعترافات اهمیت زیادی دارد، چون چین بزرگ‌ترین تأمین‌کننده تسلیحات پاکستان است. این نخستین درگیری‌ای بود که در آن جنگنده‌ها و موشک‌های پیشرفته چینی در برابر تسلیحات غربی و روسی به کار گرفته شدند. آمریکا و متحدانش توجه ویژه‌ای به این موضوع دارند، چون چین ممکن است از همین سلاح‌ها در صورت بروز جنگ بر سر تایوان استفاده کند. گزارش‌های اولیه حاکی از آن بود که برتری جنگنده‌های چینی J-10 و موشک‌های هوا‌به‌هوای PL-15 پاکستان عامل تعیین‌کننده در این درگیری بوده. به نظر می‌رسد هند آن‌ها را دست‌کم گرفته بود. همچنین چین ممکن است با ارائه اطلاعات هشدار اولیه و داده‌های هدف‌گیری لحظه‌ای به پاکستان، توازن را به نفع پاکستان تغییر داده باشد.

اما با توجه به موفقیت‌های بعدی هند در درگیری، شاید مشکل بزرگ‌تر نحوه استفاده هند از جنگنده‌های خودش در شب نخست بوده است. یکی از جنجالی‌ترین تحولات این ماجرا در ژوئن و زمانی رخ داد، که رسانه‌های هندی صدای ضبط‌شده‌ای از کاپیتان شیف کومار، در جاکارتا را پخش کردند که در یک سمینار گفته بود هند برخی از هواپیماهایش را تنها به این دلیل از دست داد که رهبری سیاسی کشور در ابتدا به نیروی هوایی دستور داده بود که به سامانه‌های دفاعی پاکستان حمله نکند و فقط اهداف شبه‌نظامی را در روز نخست هدف قرار دهد. کاپیتان کومار گفته بود: «بعد از آنکه هواپیما از دست دادیم، تاکتیک‌ها را تغییر دادیم و رفتیم سراغ تأسیسات نظامی‌شان.»
پیش از آن، ژنرال آنیل چوهان، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح هند، در مصاحبه‌ای تلویزیونی در اواخر ماه مه اذعان کرده بود که در شب اول درگیری‌ها، هند به‌دلیل «اشتباهات تاکتیکی» چند فروند هواپیما را از دست داده است. او گفته بود که پس از دو روز، این اشتباهات اصلاح شد و همه جنگنده‌ها دوباره به پرواز درآمدند و از فواصل دور اهدافی را در پاکستان هدف گرفتند. هند در مراحل بعدی درگیری، زمانی که موشک‌هایش از سد دفاع هوایی پاکستان عبور کردند و چندین پایگاه نظامی را هدف قرار دادند، موفقیت بیشتری به‌دست آورد.
یکی از فرضیه‌هایی که بین مقامات خارجی مطرح است این است که هند در شب اول، جنگنده‌های رافائل را به موشک‌های هوا‌به‌هوای برد بلند متور مجهز نکرده بود، احتمالاً چون فکر می‌کردند این جنگنده‌ها خارج از برد جنگنده‌های پاکستانی‌اند یا تصور می‌کردند واکنش اولیه پاکستان تشدیدکننده تنش نخواهد بود. فرضیه دیگر این است که جنگنده‌های هند فاقد تجهیزات اختلال الکترونیکی مناسب، نرم‌افزار به‌ روز یا داده‌های لازم برای مقابله با تسلیحات جدید پاکستان بوده‌اند. فرضیه‌ سوم و کلی‌تر، این است که هند فاقد «داده‌های عملیاتی» کافی برای درک نحوه عملکرد و انتقال اطلاعات توسط پاکستان بوده، اطلاعاتی که پاکستان می‌توانسته برای شناسایی هواپیماهای هندی، ارسال آن‌ها به جنگنده‌های خودی و هدایت موشک‌ها استفاده کند.

اما اگر همان‌طور که کاپیتان کومار گفته، آسیب‌پذیری جنگنده‌ها ناشی از دستور رهبران سیاسی برای حمله‌ نکردن به اهداف نظامی بوده، مسئولیت بیشتر بر عهده دولت نارندرا مودی است. گرچه این رویکرد با سیاست هند که تلاش دارد از تشدید تنش جلوگیری کند، هماهنگ است. اما به نظر می‌رسد این دستورات تغییرات اخیر توان نظامی پاکستان را در نظر نگرفته بودند.
این فرضیه اکنون به ادعاهای مخالفان مبنی بر لاپوشانی دامن می‌زند. به گفته جایرام رامش، سخنگوی حزب مخالف کنگره: «چرا نخست‌وزیر از ریاست جلسه‌ای با حضور همه احزاب و جلب اعتماد مخالفان خودداری می‌کند؟ چرا درخواست تشکیل جلسه ویژه پارلمان رد شده است؟»
همچنین در اثر این اتفاق پیامدهایی برای بزرگترین قرارداد دفاعی هند در سال‌های اخیر به وجود آمده است. انتظار می‌رود امسال مناقصه‌ای برای خرید ۱۱۴ جنگنده که مدت‌ها به تعویق افتاده بود، آغاز شود. و داسو، سازنده فرانسوی رافائل، در کنار ساب سوئد و بوئینگ و لاکهید مارتین آمریکا، از مدعیان اصلی است.
اما برخی از چهره‌های نظامی هند می‌گویند که رافائل‌ها در درگیری اخیر عملکرد ضعیفی داشته‌اند. برخی دیگر شکایت دارند که شرکت داسو تمایلی به اشتراک‌گذاری کد منبع نرم‌افزار رافائل ندارد و این امر مانع از تطبیق این هواپیما با نیازهای هند می‌شود. از زمان درگیری، گفته می‌شود که دیپلمات‌های چینی نیز خریداران را به خرید جنگنده‌های چینی ترغیب کرده‌اند.
مدیران داسو مشتاقند به کشورهایی که رافائل‌ها را خریداری کرده‌اند، از جمله مصر، اندونزی، قطر و امارات متحده عربی، و همچنین مشتریان بالقوه آینده اطمینان دهند. اما  همچنین مشخص نیست که تا چه حد به داسو اجازه داده شده است در تحقیقات هند در مورد این ماجرا شرکت کند. اریک تراپیه، رئیس هوانوردی داسو، ادعاهای پاکستان مبنی بر سرنگونی سه رافال را «به سادگی نادرست» خوانده است.
او در مصاحبه‌ای با یک مجله فرانسوی که در 11 ژوئن منتشر شد گفت: «وقتی تمام جزئیات روشن شود ممکن است عده زیادی را شگفت‌زده کند.» او همچنین گفت که رافائل «به مراتب بهتر از هر چیزی است که چین تولید می‌کند.»

دولت فرانسه هم تحت فشار قرار گرفته تا درباره آنچه رخ داده توضیح دهد. مارک شاوان یکی از نمایندگان پارلمان فرانسه در اواخر ماه مه سوال کتبی برای دولت فرستاد و ابراز نگرانی کرد که سامانه‌های اسپکترا که روی رافائل هند نصب شده نتوانسته موشک‌های پاکستان را شناسایی کند. عملکرد اسپکترا برای کشورهایی که در حال حاضر از رافائل استفاده می‌‌کنند یا آن را سفارش داده‌اند هم مهم است.
در روستای آکالیا کالان و روستاهای اطراف اما خانواده‌های کشته‌شدگان و مجروحان نگرانی بیشتری دارند. راج کومار سینگ که در اثر جراحات ناشی از انفجارها جان باخته همسر، دو فرزند و مادری 70 ساله دارد که هیچ منبعی برای گذران زندگی ندارند. خانواده‌ها هنوز هیچ غرامتی دریافت نکرده‌اند و هیچ مقام سیاسی با آن‌ها دیدار نکرده است. یکی از اهای روستا می‌گوید «مقامات فقط می‌خواهند خبر سقوط را پنهان کنند.»