کبنا بررسی کرد؛
تحلیلی بر انتخابات 1406 بویراحمد، دنا و مارگون با فرض دونمایندهای شدن / ریزشها، رویشها و مدعیان اصلی انتخابات!
21 اسفند 1403 ساعت 11:10
حالا که احتمال زیاد بویراحمد، دنا و مارگون در انتخابات مجلس سیزدهم دونمایندهای میشود، بسیاری از مناسبات سیاسی در این حوزه انتخابیه نسبت به مجلس دوازدهم تغییر میکند. در ادامه میتوانید تحلیل کبنانیوز را از وضعیت پیشرو بخوانید.
حالا که احتمال زیاد بویراحمد، دنا و مارگون در انتخابات مجلس سیزدهم دونمایندهای میشود، بسیاری از مناسبات سیاسی در این حوزه انتخابیه نسبت به مجلس دوازدهم تغییر میکند. در ادامه میتوانید تحلیل کبنانیوز را از وضعیت پیشرو بخوانید.
به گزارش کبنا، اخیراً شورای نگهبان اعلام کرد که طرح ساماندهی وضعیت حوزههای انتخابیه و افزایش تعداد نمایندگان مجلس تصویب شده است. بر اساس دستورالعمل، در استان کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از شاخص جمعیت، یک نماینده به تعداد نمایندگان استان اضافه خواهد شد. آنطور که گفته میشود به احتمال زیاد حوزه انتخابیه بویراحمد، دنا و مارگون از سال 1406 به اینسو دو نماینده راهی پاستور کند.
در صورت دو نماینده شدن این حوزه انتخابیه، تغییر و تحولات زیادی در مناسبات سیاسی بین گروهها و جریانهای سیاسی در بویراحمد، دنا و مارگون به وجود میآید. در حال حاضر محمد بهرامی، نماینده کنونی حوزه انتخابیه، مهدی روشنفکر، نادر منتظریان، نستور درخشندهپور، نستهن مقدم، شیرعلی خرامین، غلام محمد زارع و ستار هدایتخواه از گزینههای اصلی انتخابات مجلس آینده هستند.
مهدی روشنفکر که در سالهای 1398 تا 1402 نمایندگی این حوزه انتخابیه را بر عهده داشت، به دلیل ریزشهایی که در آن چهار سال در نزدیکان او که به وجود آمد نتوانست برای بار دوم راهی مجلس شود و جایش را به محمد بهرامی داد. ندای وحدت که حامیان روشنفکر آن را یک جریان مینامیدند، در بهترین حالت یک گروه و دسته سیاسی محسوب میشود که از همان روز نخست حضور روشنفکر در مجلس ریزشهای آن شروع شد. تا جایی که در نهایت منجر به شکست او در مجلس دوازدهم شد.
محمد بهرامی با وجود اینکه سه دوره در انتخابات شکست خورده بود، اما هر بار نسبت به دوره پیشین، دارای افزایش رأی بود. تا اینکه در اسفندماه سال گذشته، در ترکیب ریزش رأی روشنفکر و رویش رأی خود، توانست پیروز انتخابات شود. در یک سالی که از حضور او در مجلس گذشته، دارای ریزشهایی بوده است؛ به نظر میرسد اگر همین حالا انتخاباتی با ترکیب همان نامزدهای پیشین برگزار شود، بهرامی نتواند دقیقاً همان میزان آرای 1402 را کسب کند. ولی به هر حال باید منتظر ماند که در سه سال پیش رو بهرامی چه وضعیتی برای خود رقم میزند. البته همین حالا نیز آموزش و پرورش استان تبدیل به پاشنه آشیل او شده است. هفته گذشته نیز در همایش مجمع سلامت برای برخی از مدیران خط و نشان کشید، ولی هنوز نتیجه آن اعلام تنبیهها روشن نشده است.
هر چند رأی جغرافیایی و ایلی، به هر صورت نکوهیده است، اما در این حوزه انتخابیه گاهی رأیها سمت و سوی ایلی و جغرافیایی به خود میگیرند. بویراحمد بالا و پایین و یا سفلی و علیا، پررنگترین مرز جغرافیایی در تعیین رفتارشناسی انتخاباتی شهروندان این حوزه است. در بویراحمد سفلی که در یک دورهای مهدی روشنفکر توانسته بود با اقتدار راهی مجلس شود، در سال 1402 رقبایی برای او پیدا شد. بخشی از آرای روشنفکر نیز به سبد همین رقبا ریخته شد. شیرعلی خرامین و نستهن مقدم دو رقیب اصلی او بودند که هر چند هر دو سر جمع نتوانستند به اندازه نفر سوم انتخابات هم رأی کسب کنند، اما همان میزان رأی نیز موجب شد روشنفکر ضربه جبرانناپذیری بخورد.
اما حالا وضعیت تغییر کرده است. در انتخابات 1402 که حوزه انتخابیه یک نمایندهای بود، بسیاری از واجدان رأی نمیتوانستند علناً از رقبای روشنفکر حمایت کنند، اما حالا که قرار است دو نمایندهای شود، بخش زیادی از منتقدان روشنفکر به راحتی از در مخالفت با او و حمایت از رقیب او برمیآیند. بنابراین انتخابات دو نمایندگی به نظر میرسد به ضرر مهدی روشنفکر تمام شود.
بههرحال فارغ از اینکه روشنفکر چه میکند، رقبای درونگروهی او یعنی خرامین، درخشندهپور و مقدم نیز امیدهایی برای ورود به مجلس دارند. هر چند خرامین در مجلس دوازدهم نتوانست رأی زیادی جلب کند، اما در آن زمان که سایه روشنفکر بر بویراحمد سفلی سنگینی میکرد، عدهای نمیتوانستند به سمت او بیایند. اما حالا دیگر وضعیت تفاوت کرده است؛ بخشی از منتقدین روشنفکر حتماً به سمت او میآیند. از طرف دیگر، در همین یک سال اخیر، خرامین فعالیتهای زیادی به ویژه در حوزه محیط زیست داشته است. در سد ماندگان او یک تنه بار انتقادات نسبت به آن را به دوش کشید و نقش رهبر یک کمپین محیط زیستی را ایفا کرد. هر چند در نهایت سد ماندگان متوقف نشده، اما فعالیتهای خرامین، شیوه جدیدی از کنشگری سیاسی را به نمایش گذاشت که مبتنی بر دغدغههای ملی، زیست محیطی و برآمده از یک جریان علمی بود. اما با این وجود اگر همین حالا انتخابات برگزار شود، باز هم خرامین نمیتواند رأی چندان بالاتری از سال گذشته جلب کند. ولی اگر روند فعالیتهای او به همین شیوه ادامه یابد، احتمالا او حرفهای زیادی در انتخابات 1406 داشته باشد.
یکی دیگر از مدعیان درونگروهی روشنفکر نستور درخشندهپور است که اتفاقاً از پایگاه اجتماعی و سرمایه اجتماعی بالایی در بویراحمد سفلی برخوردار است. او که در یک دوره صلاحیتش تأیید نشد، به گچساران رفت و در آنجا توانست مجوز تأیید صلاحیت بگیرد. بنابراین به نظر میرسد اگر در انتخابات آینده بویراحمد حاضر شود، باز هم صلاحیتش تأیید شود. درخشندهپور میتواند از رقبای جدی مهدی روشنفکر باشد.
نستهن مقدم شهردار سابق یاسوج که شش سال شهرداری این شهر را بر عهده داشت، شبانه از سمت خود استعفا داد و سپس اعلام کرد که نامزد انتخابات مجلس خواهد شد. او با هر سابقهای که در شهرداری و انتقاداتی که به او وارد بود در انتخابات ماند و در نهایت شکست خورد. اما همان چند هزار رأی مقدم در انتخابات 1402 اگر به سبد روشنفکر میریخت، میتوانست نجاتدهنده روشنفکر باشد. البته لازم بود آرای خرامین هم به روشنفکر داده میشد. به هر حال در بویراحمد سفلی، خرامین، مقدم و درخشندهپور در کنار مهدی روشنفکر، از مدعیان اصلی انتخابات 1406 هستند.
در انتخابات سال گذشته، نادر منتظریان هر چند با اختلاف نفر سوم شد، اما حتی مخالفان او نیز تأیید میکند آرای او از سلامت زیادی برخوردار بوده است. اگر آرای او را در کنار جمعیت واجد حق رأی بویراحمد علیا قرار دهیم، در صورت دو نمایندهای شدن، او تبدیل به یکی از مدعیان اصلی انتخابات میشود.
بویراحمد علیا حدوداً 150 هزار واجد حق رأی و بویراحمد سفلی نصف آن یعنی حدود 75 هزار واجد حق رأی دارد. (البته بر اساس رأسالخط جغرافیایی) و برخی هم این اعتقاد را دارند که حاشیههای شهر یاسوج سفلینشین هستند که حدود 140 هزار رأی مربوط به بویراحمد سفلی و 90 هزار نفر بویراحمد علیا، چنانچه فرض کنیم افراد بویراحمد سفلی به نامزدهای همانجا و بویراحمد علیا هم به نامزدهای همانجا رأی دهند، احتمال اینکه هر دو نماینده از بویراحمد سفلی باشند بالاست، البته عکس این هم احتمالاً اتفاق بیفتد. تکثر نامزدهای انتخاباتی در بویراحمد سفلی در کنار جمعیت دوبرابری بویراحمد علیا بر اساس رأسالخط جغرافیایی، شانس پیروزی نامزدهای بویراحمد علیا را افزایش میدهد. اما بههرحال روشن است که رفتار انتخاباتی بر اساس گرایشهای جغرافیایی بههرصورت محکوم است و نمیتواند موجب راهی شدن فردی شایسته به پاستور شود.
اما یک نکته که نباید فراموش کرد کاهش میزان مشارکت در کهگیلویه و بویراحمد است. هر چند شهروندان این استان و بهویژه بویراحمد، دنا و مارگون همواره مشارکت بالایی در انتخاباتها داشتهاند، اما این احتمال را نیز نباید از نظر دور داشت که ممکن است در انتخابات آینده شاهد ریزش تعداد مشارکتکنندگان و در نتیجه به هم خوردن مناسبات سیاسیای که در بالا فرض گرفتیم باشیم.
نامزدهای انتخاباتی که در بالا نام بردیم این پتانسیل را دارند که انتخابات را به سمت مشارکت انتخاباتی مبتنی بر جغرافیا و ایل ببرند، اما ستار هدایتخواه و سید باقر موسوی جهانآباد از جمله افرادی هستند که آرایی فراجغرافیایی دارند و چنانچه در انتخابات آینده حضور پیدا کنند، ممکن است تمام آن معادلات سیاسی به هم بریزد. جالب اینجاست که اگر هر دو نفر آنها یعنی هدایتخواه و موسوی با هم به صحنه بیایند، این پتانسیل وجود دارد که انتخابات کاملاً دوقطبی شود و در نتیجه هر دوی آنها راهی مجلس شوند. اما احتمال چنین رخدادی چندان زیاد نیست.
بنابراین حالا که احتمال میرود بویراحمد، دنا و مارگون دو نمایندهای شود، وضعیت رقابتهای انتخاباتی نسبت به 1402 بسیار تغییر میکند. دیگر نمیتوان با احتمال بالا گفت که دو نفر یا سه نفر نخست در رقابتهای 1406 چه کسانی خواهند بود.
روشن است که تحلیل ما در بالا، بر اساس دادهها و اطلاعاتی است که تا امروز در دسترس است؛ بنابراین ورود هر گونه متغیرهای جدید در آینده میتواند مناسبات فرضی بالا را دگرگون کند. مخاطبان کبنانیوز با ارسال نظر و یادداشتهای خود میتوانند به مشارکت در این تحلیل انتخاباتی کمک کنند.
برای پیگیری اخبار و تحلیلهای بیشتر، کانال خبری کبنا نیوز را دنبال کنید: @kebnanewsir
کد مطلب: 497004