تاریخ انتشار
پنجشنبه ۲۳ مرداد ۱۴۰۴ ساعت ۲۰:۳۹
کد مطلب : ۵۰۲۹۵۲
یادداشت؛
آمار بیسابقه ۷۲ درصدی سزارین اول در کهگیلویه و بویراحمد / مشکل از کجاست؟ / آیا پناهی میتواند؟
۰
کبنا ؛آمار تازه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج از رشد نگرانکننده سزارین در کهگیلویه و بویراحمد، زنگ خطری برای نظام سلامت و سیاستهای جوانی جمعیت به صدا درآورده است.
مسلم شریفی، معاون بهداشتی دانشگاه، در گفتوگو با خبرنگاران با اشاره به اینکه ۷۲ درصد زایمانهای اول در سهماهه نخست سال ۱۴۰۴ از طریق سزارین انجام شده، گفت: «عوامل متعددی از جمله عدم توسعه خدمات زایمان بدون درد، نظارت ناکافی بر کلینیکهای زنان و نقش بیمارستانهای خصوصی در این روند مؤثر بودهاند.» او تأکید کرد که این روند «موجب کاهش شانس فرزندآوری و تهدیدی برای پویایی جمعیت» است.
شریفی با اشاره به تجربه موفق شهرستانهای بهمئی و مارگون در ثبت آمار بالای زایمان طبیعی، این مناطق را الگویی برای سایر شهرستانها دانست و افزود: «باید با توسعه خدمات زایمان طبیعی، حمایت از مادران و ارتقای زیرساختها، الگوسازی این شهرستانها در کل استان گسترش یابد.»
وی در ادامه بر اهمیت طرح آمایش امید در تحقق جوانی جمعیت و لزوم مهار سقطهای قابل پیشگیری از طریق تقویت مراکز "نفس" تأکید کرد.
از سوی دیگر، سرهنگ پرویزیان، رئیس سازمان بسیج جامعه پزشکی، راهاندازی مرکز "نفس" را «گامی حیاتی در مسیر جوانی جمعیت» دانست و تصریح کرد: «این مرکز مؤثرترین و بهصرفهترین راه برای پیشگیری از سقط جنین و افزایش فرزندآوری است.» او موفقیت این طرح را مشروط به «همکاری دانشگاه علوم پزشکی، بسیج جامعه پزشکی و سایر دستگاهها» عنوان کرد.
افزایش تمایل به سزارین را نمیتوان صرفاً به انتخاب فردی زنان نسبت داد؛ بلکه باید آن را در بستر نگرشهای فرهنگی به درد زایمان، باور به "ایمنی بیشتر" سزارین، و حتی ارزشگذاریهای طبقاتی دید که سزارین را بهعنوان نشانهای از رفاه یا پرستیژ معرفی میکنند. چنین روندی، به همراه تبلیغات غیررسمی و فشارهای خانوادگی، چرخهای ایجاد کرده که خروج از آن نیازمند تغییرات فرهنگی و آموزشی گسترده است. این آمار تنها یک عدد نیست؛ بلکه نشانهای از تغییرات نگرشی، فشارهای اجتماعی، و تأثیر منطق بازار در حوزه سلامت است. افزایش تمایل به سزارین، تحت تأثیر هراس از درد زایمان، تبلیغات غیررسمی، و حتی ارزشگذاریهای طبقاتی، انتخاب طبیعی مادران را محدود کرده است.
در حوزه مدیریت سلامت، این آمار بهمنزله ضعف در سیاستگذاری و برنامهریزی برای ترویج زایمان طبیعی است. نبود مشوقهای کافی برای مادران و تیمهای درمانی، بعضاً فقدان زیرساختهای مناسب در بیمارستانها، و عدم تعمیم برنامههای موفقی همچون تجربه شهرستانهای بهمئی و مارگون به سایر مناطق، همگی گویای شکاف مدیریتی هستند.
در بُعد مدیریت سلامت، ضعف در سیاستگذاری، نبود مشوقهای کافی برای مادران و تیمهای درمانی، بعضاً فقدان زیرساختهای مناسب در بیمارستانها، و عدم تعمیم برنامههای موفقی همچون تجربه شهرستانهای بهمئی و مارگون به سایر مناطق، همگی گویای شکاف مدیریتی هستند. همچنین، منافع اقتصادی بخش خصوصی گاهی در تضاد با اهداف سلامت عمومی و سیاستهای جمعیتی قرار میگیرد.
لازم است نظام سلامت استان کهگیلویه و بویراحمد که مدتی سرپرستی آن به سیده رقیه پناهی سپرده شده است، بازنگری عمیقی در توازن بین کیفیت خدمات، عدالت در دسترسی و اهداف ملی جوانی جمعیت انجام دهد. تقویت فرهنگسازی، ایجاد زیرساختهای زایمان بدون درد و نظارت مؤثر، پیششرط کاهش این روند نگرانکننده است.
باید پرسید: آیا نظام سلامت در این استان میتواند بین منافع اقتصادی بیمارستانها و اولویتهای سلامت عمومی توازن برقرار کند؟ نفوذ منطق بازار در حوزه سلامت، بهویژه در بخش خصوصی، نهتنها هزینههای درمان را افزایش میدهد، بلکه در تضاد مستقیم با راهبردهای ملی جوانی جمعیت قرار میگیرد.
طرحهایی نظیر "آمایش امید" و راهاندازی مراکز "نفس" میتوانند به کاهش سقطهای قابل پیشگیری و تقویت سلامت باروری کمک کنند، اما موفقیت آنها تنها زمانی تضمین خواهد شد که همزمان، اعتماد عمومی بازسازی شود، فرهنگسازی عمیق صورت گیرد و نظام نظارت و پاسخگویی تقویت شود.
افزایش کنترلشده و ایمن زایمان طبیعی، نه فقط یک هدف بهداشتی، بلکه راهبردی برای حفظ پویایی جمعیت و عدالت در سلامت است. این مسیر نیازمند همکاری نزدیک میان دانشگاه علوم پزشکی، سازمانهای مردمنهاد، رسانهها و نهادهای فرهنگی است تا انتخاب آگاهانه و ایمن برای مادران به یک حق واقعی تبدیل شود، نه امتیازی نادر.
مسلم شریفی، معاون بهداشتی دانشگاه، در گفتوگو با خبرنگاران با اشاره به اینکه ۷۲ درصد زایمانهای اول در سهماهه نخست سال ۱۴۰۴ از طریق سزارین انجام شده، گفت: «عوامل متعددی از جمله عدم توسعه خدمات زایمان بدون درد، نظارت ناکافی بر کلینیکهای زنان و نقش بیمارستانهای خصوصی در این روند مؤثر بودهاند.» او تأکید کرد که این روند «موجب کاهش شانس فرزندآوری و تهدیدی برای پویایی جمعیت» است.
شریفی با اشاره به تجربه موفق شهرستانهای بهمئی و مارگون در ثبت آمار بالای زایمان طبیعی، این مناطق را الگویی برای سایر شهرستانها دانست و افزود: «باید با توسعه خدمات زایمان طبیعی، حمایت از مادران و ارتقای زیرساختها، الگوسازی این شهرستانها در کل استان گسترش یابد.»
وی در ادامه بر اهمیت طرح آمایش امید در تحقق جوانی جمعیت و لزوم مهار سقطهای قابل پیشگیری از طریق تقویت مراکز "نفس" تأکید کرد.
از سوی دیگر، سرهنگ پرویزیان، رئیس سازمان بسیج جامعه پزشکی، راهاندازی مرکز "نفس" را «گامی حیاتی در مسیر جوانی جمعیت» دانست و تصریح کرد: «این مرکز مؤثرترین و بهصرفهترین راه برای پیشگیری از سقط جنین و افزایش فرزندآوری است.» او موفقیت این طرح را مشروط به «همکاری دانشگاه علوم پزشکی، بسیج جامعه پزشکی و سایر دستگاهها» عنوان کرد.
افزایش تمایل به سزارین را نمیتوان صرفاً به انتخاب فردی زنان نسبت داد؛ بلکه باید آن را در بستر نگرشهای فرهنگی به درد زایمان، باور به "ایمنی بیشتر" سزارین، و حتی ارزشگذاریهای طبقاتی دید که سزارین را بهعنوان نشانهای از رفاه یا پرستیژ معرفی میکنند. چنین روندی، به همراه تبلیغات غیررسمی و فشارهای خانوادگی، چرخهای ایجاد کرده که خروج از آن نیازمند تغییرات فرهنگی و آموزشی گسترده است. این آمار تنها یک عدد نیست؛ بلکه نشانهای از تغییرات نگرشی، فشارهای اجتماعی، و تأثیر منطق بازار در حوزه سلامت است. افزایش تمایل به سزارین، تحت تأثیر هراس از درد زایمان، تبلیغات غیررسمی، و حتی ارزشگذاریهای طبقاتی، انتخاب طبیعی مادران را محدود کرده است.
در حوزه مدیریت سلامت، این آمار بهمنزله ضعف در سیاستگذاری و برنامهریزی برای ترویج زایمان طبیعی است. نبود مشوقهای کافی برای مادران و تیمهای درمانی، بعضاً فقدان زیرساختهای مناسب در بیمارستانها، و عدم تعمیم برنامههای موفقی همچون تجربه شهرستانهای بهمئی و مارگون به سایر مناطق، همگی گویای شکاف مدیریتی هستند.
در بُعد مدیریت سلامت، ضعف در سیاستگذاری، نبود مشوقهای کافی برای مادران و تیمهای درمانی، بعضاً فقدان زیرساختهای مناسب در بیمارستانها، و عدم تعمیم برنامههای موفقی همچون تجربه شهرستانهای بهمئی و مارگون به سایر مناطق، همگی گویای شکاف مدیریتی هستند. همچنین، منافع اقتصادی بخش خصوصی گاهی در تضاد با اهداف سلامت عمومی و سیاستهای جمعیتی قرار میگیرد.
لازم است نظام سلامت استان کهگیلویه و بویراحمد که مدتی سرپرستی آن به سیده رقیه پناهی سپرده شده است، بازنگری عمیقی در توازن بین کیفیت خدمات، عدالت در دسترسی و اهداف ملی جوانی جمعیت انجام دهد. تقویت فرهنگسازی، ایجاد زیرساختهای زایمان بدون درد و نظارت مؤثر، پیششرط کاهش این روند نگرانکننده است.
باید پرسید: آیا نظام سلامت در این استان میتواند بین منافع اقتصادی بیمارستانها و اولویتهای سلامت عمومی توازن برقرار کند؟ نفوذ منطق بازار در حوزه سلامت، بهویژه در بخش خصوصی، نهتنها هزینههای درمان را افزایش میدهد، بلکه در تضاد مستقیم با راهبردهای ملی جوانی جمعیت قرار میگیرد.
طرحهایی نظیر "آمایش امید" و راهاندازی مراکز "نفس" میتوانند به کاهش سقطهای قابل پیشگیری و تقویت سلامت باروری کمک کنند، اما موفقیت آنها تنها زمانی تضمین خواهد شد که همزمان، اعتماد عمومی بازسازی شود، فرهنگسازی عمیق صورت گیرد و نظام نظارت و پاسخگویی تقویت شود.
افزایش کنترلشده و ایمن زایمان طبیعی، نه فقط یک هدف بهداشتی، بلکه راهبردی برای حفظ پویایی جمعیت و عدالت در سلامت است. این مسیر نیازمند همکاری نزدیک میان دانشگاه علوم پزشکی، سازمانهای مردمنهاد، رسانهها و نهادهای فرهنگی است تا انتخاب آگاهانه و ایمن برای مادران به یک حق واقعی تبدیل شود، نه امتیازی نادر.